Plant lleol yn cael hwyl yn sblasio yng Ngŵyl Nofio MonLife

Croesawodd Gŵyl Nofio Ysgolion ddiweddar MonLife dros 345 o blant ysgolion cynradd i gymryd rhan mewn gweithgareddau dyfrol cynhwysol ar draws Sir Fynwy.

Roedd gwyliau yng nghanolfannau hamdden Y Fenni, Cil-y-coed, Cas-gwent a Threfynwy yn caniatáu i ddisgyblion gymryd rhan mewn cyfres o ddigwyddiadau hwyliog anghystadleuol, gan gynnwys arnofwyr, strôcs nofio a rasys wogl.

Cefnogwyd y digwyddiadau, a welodd 23 o ysgolion cynradd yn cymryd rhan, gan Nofio Cymru a 24 o fyfyrwyr Academi Arweinyddiaeth MonLife. Mae Academi Arweinyddiaeth MonLife yn rhoi cymorth i bobl ifanc yn Sir Fynwy i gyflawni eu potensial llawn.  Mae cyfranogwyr yn ennill sgiliau gwerthfawr drwy chwaraeon y gellir eu trosglwyddo i fywyd bob dydd. 

Dywedodd y Cynghorydd Sara Burch, yr Aelod Cabinet dros Gymunedau Cynhwysol a Gweithgar: 

“Roedd y digwyddiadau hyn yn gyfle gwych i’n nofwyr ifanc ledled Sir Fynwy fwynhau gweithgareddau hwyliog heb unrhyw bwysau i fod yn gystadleuol.  Dangosodd yr ŵyl pa mor werthfawr y gall ffordd o fyw egnïol fod.  Da iawn i’r holl blant a gymerodd ran.”

Mae pob un o ganolfannau hamdden MonLife yn cynnwys pwll nofio sydd ar agor i’r cyhoedd, archebion preifat a dosbarthiadau. Mae pob pwll ar agor saith diwrnod yr wythnos.  Drwy gydol y flwyddyn, mae gan holl ganolfannau hamdden MonLife gyfleoedd nofio am ddim.  Er mwyn manteisio ar y cynnig nofio am ddim, bydd angen cerdyn MonLife ar gyfranogwyr y gellir ei gasglu yn unrhyw un o ganolfannau hamdden MonLife.

Ceir rhagor o wybodaeth am amseroedd nofio am ddim a gweithgareddau eraill yn ystod gwyliau’r ysgol ar wefan MonLife: https://www.monlife.co.uk/cy/school-holiday-activities/

Am fwy o wybodaeth am fentrau Datblygu Chwaraeon cyfredol, ewch i: https://www.monlife.co.uk/cy/connect/sports-development/ neu e-bostiwch sport@monmouthshire.gov.uk

Paentiad ysbrydoledig Turner yn cael ei arddangos yn Amgueddfa Cas-gwent

Mae llun dyfrlliw pwysig o Gastell Cas-gwent a beintiwyd gan JMW Turner ym 1794 wedi’i ddadorchuddio yn amgueddfa’r dref. Mae’r gwaith, o’r enw ‘Castell Cas-gwent ar Afon Gwy, Sir Fynwy Cymru’ bellach yn cael ei arddangos yn gyhoeddus yn Amgueddfa Cas-gwent er mwyn i drigolion ac ymwelwyr ei edmygu. Mae’r paentiad atgofus yn cael ei arddangos fel rhan o arddangosfa, Taith Gwy, mewn oriel bwrpasol.

Cafodd y llun dyfrlliw ei wneud ym 1794, a’i beintio pan oedd Joseph Mallord William Turner (1775-1851) yn 19 oed. Fe’i creodd ar ei daith gyntaf, a oedd yn daith i dde Cymru, pan oedd Cas-gwent yn fan galw cyntaf iddo ar ôl croesi’r Hafren. Yr olygfa hon o’r castell a glan yr afon yw’r un a fuasai yn ei gyfarch.

Dywedodd y Cyngh. Sara Burch, Aelod Cabinet dros Gymunedau Gweithgar a Byw:

“Mae cael mynediad y tu allan i ddinas fawr i ddarn o waith gan artist mor bwysig yn bwysig iawn. Wrth ddod â chelf yn ôl i ffynhonnell ei hysbrydoliaeth, rydym yn gobeithio y bydd yn rhoi cyfle i gymunedau ac ymwelwyr werthfawrogi a chael eu hysbrydoli gan y gweithiau celf hyn. Maent yn dathlu’r treflun yn ogystal â thirwedd Dyffryn Gwy. Rwy’n annog pawb i ymweld â’r arddangosfa hon sy’n rhad ac am ddim, ac mae’n olwg hynod ddiddorol ar wyneb newidiol yr ardal.”

Mae Amgueddfa Cas-gwent wedi bod yn adeiladu ei chasgliad o weithiau celf gwreiddiol o Ddyffryn Gwy gan artistiaid o ddiwedd y 18fed ganrif a dechrau’r 19eg ganrif gyda chefnogaeth y Gronfa Grant Prynu a weinyddir gan y V&A, y Gronfa Gelf, Cymynrodd Beecroft ac yn strategol gyda Chynllun Casglu Diwylliannau Cronfa Dreftadaeth y Loteri Genedlaethol yn canolbwyntio ar Daith Gwy. Ariannwyd y gwaith o brynu dyfrlliw Turner gan y sefydliadau hyn, gyda chefnogaeth y Gronfa Caffael Amgueddfeydd.

Roedd Taith Gwy yn fordaith i lawr yr Afon Gwy o Rhosan i Gas-gwent. Daeth ag artistiaid, awduron a thwristiaid cynnar i’r ardal a oedd yn cael eu denu gan ei golygfeydd prydferth a’i hadfeilion rhamantus. Roedd ar  ei hanterth rhwng 1770 a 1850, y cyfnod a oedd yn cyd-daro â datblygiad mawr dyfrlliwiau. Mae wedi bod yn brif ffocws i waith casglu gweithgar Amgueddfa Cas-gwent am y 15 mlynedd diwethaf ac mae wedi dod â gweithiau arwyddocaol gan artistiaid pwysig y cyfnod ynghyd.

Mae casgliadau amgueddfeydd Sir Fynwy hefyd wedi dod yn ffynhonnell o ddelweddau i awduron, newyddiadurwyr a gwneuthurwyr ffilmiau sy’n chwilio am ddarluniau o Ddyffryn Gwy a Thaith Gwy. Y gobaith yw y bydd yn ei dro yn parhau i ysbrydoli ymwelwyr i ddod i Gas-gwent a Dyffryn Gwy i weld y golygfeydd yma drostynt eu hunain, a’r gweithiau celf yn Amgueddfa Cas-gwent.

Mae arddangosfa Taith Gwy ar agor bob dydd rhwng 11am a 4pm (ac eithrio ar ddydd Mercher) a bydd yno tan ddydd Sul 17eg Rhagfyr, 2023 yn Amgueddfa Cas-gwent. I gael rhagor o wybodaeth am amgueddfeydd Sir Fynwy, ewch i www.monlife.co.uk/heritage/

Dweud eich dweud ar fannau gwyrdd a safleoedd natur yn Sir Fynwy

Mae Cyngor Sir Fynwy wedi derbyn cyllid drwy Gymunedau Gwledig Llywodraeth Cymru – Rhaglen Datblygu Gwledig 2014-2020, a ariennir gan Gronfa Amaethyddol Ewrop ar gyfer Datblygu Gwledig a Llywodraeth Cymru.

Bydd y cyllid yn galluogi’r gwaith o ddylunio rhwng 15a 20 o Brosiectau Seilwaith Gwyrdd bach a chanolig eu maint yn y Fenni, Trefynwy, Magwyr gyda Gwndy a Rogiet. Seilwaith Gwyrdd yw’r term a ddefnyddir i ddisgrifio creu a rheoli mannau gwyrdd, yn ogystal â chynlluniau fel plannu coed brodorol, rheoli coetiroedd a safleoedd sy’n cynnal bywyd gwyllt a pheillwyr, gan gynnwys pyllau dŵr  a gwlypdiroedd.

Mae’r prosiect hwn yn gofyn am farn trigolion lleol am y safleoedd arfaethedig a’r gwelliannau bioamrywiaeth. Er mwyn cymryd rhan, ewch i wefan Monlife, llenwch holiadur byr a rhowch eich adborth cyn i’r ymgynghoriad ddod i ben am hanner nos ar ddydd Llun 4 Medi, 2023.

Mae Cyngor Sir Fynwy wedi mapio ‘Coridorau Gwyrdd’ (cyfres o fannau gwyrdd cysylltiol) sy’n croes-groesi ardaloedd trefol. Mae bywyd gwyllt, fel peillwyr ac adar, yn defnyddio’r coridorau gwyrdd hyn a’r mannau gwyrdd cysylltiedig fel cerrig camu ar gyfer lloches neu i ddod o hyd i fwyd, ar eu ffordd i dirweddau mwy sy’n amgylchynu ein haneddiadau. Mae mannau trefol yn dod yn fwyfwy pwysig wrth helpu ein bywyd gwyllt i ffynnu.

Mae pwysigrwydd cael cynefinoedd brodorol llawn bywyd gwyllt wedi’i nodi ar safleoedd gwyrdd penodol, ac mae dyluniadau amlinellol arfaethedig wedi’u dylunio i weithio ochr yn ochr â’r defnydd presennol a wneir o’r mannau gwyrdd hyn. Y buddion ychwanegol i’r cynefinoedd newydd neu well hyn yw: creu ecosystemau gwydn, llesiant cymunedol, rheoli newid yn yr hinsawdd, darparu aer glân, storio carbon, darparu atebion llifogydd a chreu mynediad at natur ar garreg ein drws. Lle bo modd, bydd y Cyngor yn ceisio cyllid i ddarparu’r safleoedd hyn yn y dyfodol.

Mae lleoliadau arfaethedig Sir Fynwy yn cynnwys:

Y Fenni: Cynllun Allweddol Ymylon Hen Ffordd Henffordd, Maes Parcio Ysgol Gynradd Deri View Hen Ffordd Henffordd, Hen Heol Henffordd (Canol), Hen Heol Henffordd (De), Parc Belgrave, Ysgol Gynradd Cantref, Ysgol Gynradd Gatholig Our Lady & St Michael,

Trefynwy: Rolls Avenue, Cae Chwarae Clôs Hendre, Rockfield Avenue a Watery Lane, Clawdd Du (Gorllewin), Clawdd Du (Dwyrain)

Magwyr gyda Gwndy: Ymylon Heol Casnewydd, Rhodfa Blenheim a Pharc Redwick .

Rogiet: Ymylon ac ynysoedd traffig Slade View, Caeau Chwarae Rogiet, Parc Cefn Gwlad Rogiet/Cyffordd Twnnel Hafren.

Prosiectau Seilwaith Gwyrdd posibl y gellir eu cynnwys (yn dibynnu ar ecoleg bresennol y safle):

• Gwrychoedd newydd/rheoli gwrychoedd

• Newid rheolaeth glaswelltir/ dolydd blodau gwyllt brodorol

• Plannu bylbiau brodorol

• Plannu Coed Brodorol, gan gynnwys Perllannau

• Rheoli coetir, megis prysgoedio

• Creu pwll neu grafiadau llaith/gwlyb

• Cartrefi bywyd gwyllt: blychau adar/ystlumod/mamaliaid/ llochesi fel rhan o’r cynllun

Dywedodd y Cyngh. Sara Burch, Aelod Cabinet dros Gymunedau Cynhwysol a Byw: “Rydym wrth ein bodd bod y cyllid ar gael i ddatblygu cynlluniau ar gyfer coridorau gwyrdd yn Sir Fynwy. Rwy’n gobeithio y bydd trigolion a busnesau yn yr ardaloedd sy’n cael eu hystyried – Y Fenni, Magwyr gyda Gwndy, Trefynwy a Rogiet – yn manteisio ar y cyfle i gymryd rhan a’n rhoi gwybod i ni beth hoffent ei weld yn cael ei gynllunio ar gyfer eu cymuned.”

Dywedodd y Cyngh. Catrin Maby, Aelod Cabinet dros Newid Hinsawdd a’r Amgylchedd: “Mae’r arolwg hwn yn bwysig a bydd yn helpu i gael dealltwriaeth well o’r hyn y mae cymunedau Sir Fynwy ei eisiau. Rydym eisoes yn gweithio gyda Chynghorwyr Tref a Sir etholedig yn ogystal â grwpiau diddordeb lleol, ond mae’n bwysig bod y timau sy’n gweithio ar y prosiect hwn yn deall sut mae’r mannau gwyrdd yn cael eu defnyddio ar hyn o bryd a’r hyn y mae cymunedau am ei weld yn y mannau gwyrdd hyn. Rwy’n annog pawb i ymweld â Prosiect Seilwaith Coridorau Gwyrdd – Monlife lle byddwch yn dod o hyd i ddolen i holiadur. Bydd eich adborth yn helpu’r prosiectau hyn i ddatblygu.”

Cyllid yn cael ei ddyfarnu i Rwydwaith Natur Gwent

Mae partneriaeth Grid Gwyrdd Gwent newydd gyhoeddi ei bod wedi derbyn bron i £1miliwn gan Gronfa Dreftadaeth y Loteri Genedlaethol yng Nghymru i hyrwyddo Rhwydweithiau Natur ecolegol gwydn mewn tirweddau ledled Gwent.

Bydd y Rhwydweithiau Natur yn rhoi cyfle i bobl leol, ysgolion a chymunedau i gysylltu â byd natur. Bydd yn codi ymwybyddiaeth o’r argyfyngau hinsawdd a natur ac yn cyflwyno prosiectau i greu a gwella ansawdd y mannau gwyrdd mewn trefi a chefn gwlad ehangach er mwyn sicrhau adferiad byd natur a chynyddu gwytnwch yr amgylchedd ar gyfer bywyd gwyllt a phobl.

Bydd Rhwydweithiau Natur yn cynnwys gwella coridorau gwyrdd, rheoli cynefinoedd plannu coed ar draws y rhanbarth a gwella mynediad i lwybrau lleol a rhanbarthol. Bydd y prosiect hefyd yn arwain at ehangu’r rhaglen Nid yw Natur yn Daclus, lle y caniateir i ardaloedd o laswellt dyfu’n hirach cyn eu torri mewn ffordd fwy cynaliadwy.

Bydd y prosiect yn adeiladu ar waith llwyddiannus Grid Gwyrdd Gwent; partneriaeth a arweinir gan Gyngor Sir Fynwy yn gweithio ar y cyd ag awdurdodau lleol Blaenau Gwent, Caerffili, Casnewydd, a Thorfaen a Chyfoeth Naturiol Cymru, gyda phartneriaid eraill.

Dywedodd y Cyng. Dywedodd Catrin Maby, Aelod Cabinet Cyngor Sir Fynwy dros Newid Hinsawdd a’r Amgylchedd: “Mae hyn yn newyddion gwych i Sir Fynwy, a’n hawdurdodau a sefydliadau partner ledled Gwent. Bydd y cyllid yn helpu i greu cyfleoedd i godi ymwybyddiaeth o natur a hinsawdd, ariannu gwaith i hybu gwydnwch ecosystemau yn ein safleoedd gwarchodedig ac o’u cwmpas ar draws y rhanbarth a llawer mwy.”

Dywedodd Aelod Cabinet Cyngor Sir Fynwy dros Gymunedau Cynhwysol a Byw, y Cyng. Dywedodd Sara Burch: “Bydd y cyllid newydd hwn o £999,095 yn sicrhau gwelliannau seilwaith gwyrdd o ansawdd uchel, a fydd yn cynnwys cysylltedd gwell rhwng cymunedau mewn ffordd sy’n gweithio gyda’r amgylchedd ac yn ei gefnogi. Edrychaf ymlaen at y camau nesaf wrth ddod â’r Rhwydwaith Natur hwn ynghyd.”

Dywedodd Andrew White, Cyfarwyddwr Cronfa Dreftadaeth y Loteri Genedlaethol yng Nghymru: “Mae gwarchod yr amgylchedd yn flaenoriaeth i Gronfa Dreftadaeth y Loteri Genedlaethol yng Nghymru. Dyma pam ein bod yn cefnogi mentrau sy’n ein helpu i gyrraedd ein targedau adfer byd natur cenedlaethol a lliniaru effeithiau newid yn yr hinsawdd ar dreftadaeth.

“Drwy bartneriaethau fel hyn, rydym yn buddsoddi mewn gwaith sy’n helpu i atal a gwrthdroi cynefinoedd a rhywogaethau sy’n cael eu colli a’n dirywio tra’n caniatáu i bobl gysylltu â’n treftadaeth naturiol unigryw.”

Seilwaith gwyrdd yw’r term a ddefnyddir i ddisgrifio rhwydwaith o fannau gwyrdd a nodweddion gwyrdd eraill, gwledig a threfol, sy’n gallu sicrhau manteision amgylcheddol a gwella ansawdd bywyd i gymunedau. Mae hyn yn cynnwys parciau, mannau agored, meysydd chwarae, coetiroedd, coed, strydoedd preswyl, a llawer mwy. Bydd seilwaith gwyrdd da yn helpu bioamrywiaeth, gwella dŵr ffo ar ôl llifogydd, gwella lles meddyliol a chorfforol, annog teithio llesol a gwella storio carbon.

Am fwy o wybodaeth am Grid Gwyrdd Gwent, ewch i www.monlife.co.uk/cy/outdoor/green-infrastructure/partneriaethau-seilwaith-gwyrdd/gwent-green-grid-partnership/

Cynlluniau Teithio Llesol yn y Fenni’n cymryd cam ymlaen

Sicrhawyd cyllid y flwyddyn ariannol hon i ddechrau adeiladu’r bont Teithio Llesol newydd ar draws yr afon Wysg, ac mae cynlluniau diwygiedig ar gyfer y gatiau mynediad i Ddolydd y Castell wedi cael eu cytuno rhwng Cyngor Sir Fynwy a Thrafnidiaeth Cymru. Bydd cais cynllunio i wella llwybrau drwy Ddolydd y Castell, y Fenni, yn cael ei ystyried yn y dyfodol agos gan Bwyllgor Cynllunio’r Cyngor. Cafodd trafodaethau cynllunio eu gohirio o gyfarfod cynllunio mis Gorffennaf wrth i ymholiad gan Gyfoeth Naturiol Cymru am ecoleg y safle gael ei archwilio.

Bydd grid gwartheg gyda giât a oedd yn cael eu treialu yn Nolydd y Castell yn cael eu symud a’u disodli gan giât yn unig, ac ni fydd gan y bont newydd ar draws y Gafenni gridiau na gatiau ac felly’n caniatáu mynediad heb rwystrau. Bydd pwyntiau mynediad eraill sy’n arwain at ffyrdd a meysydd parcio yn cael gatiau moch yn lle gatiau sengl hawdd eu hagor, gatiau sengl hunan-gau a grid gwartheg lled beic ar gyfer beiciau a sgwteri symudedd. Bydd y gridiau’n cael eu defnyddio dim ond pan fydd gwartheg yn pori, sydd fel arfer rhwng mis Gorffennaf a mis Ionawr, i roi mynediad hawdd i bob defnyddiwr wrth gadw’r gwartheg wedi’u hamgáu. Mae pori gan wartheg yn bwysig i fioamrywiaeth y dolydd dŵr traddodiadol.   

Dywedodd y Cynghorydd Sirol Sara Burch, yr Aelod Cabinet dros Gymunedau Cynhwysol a Gweithgar: 

“Rwy’n falch iawn bod cyllid wedi’i sicrhau’r flwyddyn ariannol hon i alluogi dechrau’r gwaith o adeiladu’r bont Teithio Llesol newydd ar draws yr afon Wysg yn Nolydd y Castell. Y gobaith yw y bydd yn cael ei gwblhau yn 2024 ac y bydd yn ei gwneud yn fwy diogel i bobl deithio rhwng Llan-ffwyst a’r Fenni.

“Rydym wedi gwrando ar farn y cyhoedd ynghylch pwyntiau mynediad i Ddolydd y Castell ac o ganlyniad byddwn yn cael gwared ar y grid gwartheg a oedd yn cael ei dreialu. Mae’r cynigion gwreiddiol yn arfer gorau cenedlaethol ar gyfer llwybrau teithio llesol sy’n croesi ardaloedd lle mae gwartheg yn pori, ond yn amlwg mae angen dull pwrpasol ar Ddolydd y Castell. Mae’r tîm wedi archwilio amryw o ddewisiadau eraill yn dilyn digwyddiad yn gynnar eleni, gan gynnwys yr hyn sydd wedi gweithio mewn mannau eraill ac awgrymiadau a wnaed gan y cyhoedd.  Mae hwn yn safle cymhleth ac nid oes atebion hawdd.  Dim ond lle byddem yn disgwyl i berchennog ci cyfrifol gael ei gi ar dennyn, megis mynedfeydd meysydd parcio a’r ffordd y byddwn yn gosod gridiau.  Bydd arwyddion clir lle bynnag y cânt eu gosod.  Rwy’n ddiolchgar i Drafnidiaeth Cymru am barhau i’n cefnogi gyda chyllid Teithio Llesol gan hefyd ganiatáu hyblygrwydd o ran sut rydym yn cyflawni’r cynllun.

“Mae’r cynllun hwn yn fuddsoddiad mawr yn nyfodol y Fenni ac mae’n rhaid i ni gael pob manylyn yn iawn.  Ein nod o hyd yw galluogi pawb i fwynhau Dolydd y Castell hardd gan gynnwys cerddwyr, teuluoedd â phlant bach, pobl â symudedd cyfyngedig, beicwyr a pherchnogion cŵn. Bydd pobl yn gallu dewis defnyddio’r arwynebau newydd, diogel, deniadol, wedi’u rhwymo a resin, neu grwydro trwy’r llwybrau anffurfiol. Bydd y llwybrau Teithio Llesol yn darparu llwybr diogel a dymunol i gerddwyr a beicwyr rhwng Llan-ffwyst a gwahanol ardaloedd y Fenni, gan gynnwys ysgol newydd y Brenin Harri VIII a’r orsaf. Byddwn yn parhau i ymgynghori ar fanylion y cynllun ar bob cam.”      

Bu rhywfaint o ddyfalu’n lleol y byddai’n rhaid cadw cŵn sy’n cael eu cerdded ar y dolydd ar dennyn o ganlyniad i’r cynllun hwn. Mae hyn yn anghywir – bydd cŵn yn parhau i gael eu caniatáu oddi ar dennyn pan fydd hi’n ddiogel gwneud hynny ar Ddolydd y Castell. Rhaid i gŵn ar dennyn neu oddi ar dennyn fod o dan reolaeth perchennog bob amser, yn enwedig o ran plant, beicwyr a gwartheg.  A dylai pob perchennog cŵn cyfrifol bob amser godi baw ar ôl eu ci.

Mae’r llwybr arfaethedig yn y Fenni yn un o lawer ar draws y wlad sydd wedi cael eu cynnig o ganlyniad i Ddeddf Teithio Llesol (Cymru). Nod y ddeddf yw lleihau faint o deithiau ceir trwy wella’r llwybrau teithio llesol mewn trefi.  Nod hyn yn ei dro yw lleihau llygredd, gwella iechyd a chydraddoldeb.

Mae’r cynllun wedi cael ei ariannu gan Lywodraeth Cymru drwy’r Gronfa Teithio Llesol, a weinyddir gan Drafnidiaeth Cymru.  Mae’r arian hwn wedi’i neilltuo ar gyfer gwelliannau i lwybrau Teithio Llesol.  Mae pob cam o’r cynllun yn amodol ar gymeradwyaeth ariannol ar wahân, a dim ond ar adegau penodol o’r flwyddyn y gellir adeiladu ar Ddolydd y Castell, gan wneud hwn yn brosiect aml-flwyddyn. Am y wybodaeth ddiweddaraf am y prosiect Teithio Llesol yn y Fenni ac i weld y cwestiynau cyffredin am y cynllun, ewch i: https://www.monlife.co.uk/castle-meadows-faq/

Disgyblion Sir Fynwy yn disgleirio yn y Gynhadledd PlayMaker 

Yn ystod wythnos y 5ed o Fehefin, mynychodd ysgolion cynradd Sir Fynwy y Gynhadledd PlayMaker. Y nod oedd dod ag arweinwyr ifanc Sir Fynwy ynghyd ar gyfer hyfforddiant pellach ac i ddathlu eu taith yn dysgu sgiliau arweinyddiaeth. Roedd plant o 27 o’r 30 ysgol gynradd yn Sir Fynwy wedi cymryd rhan mewn carwsél o weithgareddau a ddarparwyd gan Wasanaethau BywydMynwy, Academi Arweinyddiaeth BywydMynwy a phartneriaid allanol, gan gynnwys grwpiau ‘parkrun’ Rogiet a Dixton, Hybiau Cymunedol Sir Fynwy (a llyfrgelloedd), Bowls Cymru a Chymuned Clwb Rygbi’r Dreigiau. Roedd y digwyddiadau’n cynnwys datblygu cyfleoedd chwarae, hyrwyddo Teithio Llesol, llais y disgybl, gweithdai Corff Llywodraethu Cenedlaethol, Adeiladu Tîm, ymwybyddiaeth o Les, hyfforddiant Cynhwysiant Anabledd a llawer mwy.

Derbyniodd y rhaglen, a oedd yn cynnwys wythnos o ddigwyddiadau,  gefnogaeth wych gan ysgolion uwchradd yng Nghil-y-coed, Cas-gwent a Threfynwy, a ddarparodd eu cyfleusterau ar gyfer y digwyddiadau yn ogystal â chlwb Rygbi’r Fenni a chlwb Bowlio’r Fenni ym Mharc Bailey.

Mae tîm Datblygu Chwaraeon BywydMynwy wedi bod yn cyflwyno gwobr PlayMaker Arweinwyr Chwaraeon drwy gydol y flwyddyn academaidd hon, gan ymgysylltu â phob un o’r 30 ysgol gynradd yn Sir Fynwy. Mae’r wobr wedi’i chyflwyno i gyfanswm o 938 o ddisgyblion Blwyddyn 5 y flwyddyn academaidd hon, gyda’r nod o addysgu sgiliau allweddol i ddisgyblion fel cyfathrebu, arweinyddiaeth, trefniadaeth a dygnwch. Ar ôl i’r disgyblion ennill y wobr, maent yn cynorthwyo i gael effaith gadarnhaol ar les yn eu hysgolion. Dyma gam cyntaf llwybr arweinyddiaeth Datblygu Chwaraeon, cyn trosglwyddo i gynllun Llysgenhadon Efydd Blwyddyn 6 ac academïau Arweinyddiaeth Ysgolion Uwchradd.

Mae Datblygu Chwaraeon wedi bod yn cyflwyno gwobr PlayMaker ers blwyddyn academaidd 2017/18, gan roi’r cymhwyster arweinyddiaeth i ddisgyblion ym Mlwyddyn 5 i Flwyddyn 10. Ers i’r prosiect ddechrau, mae mwy na 5,500 o blant wedi cymryd rhan yn y cynllun.

Dywedodd Arweinydd y Cyngor, y Cyng. Mary Ann Brocklesby: “Mae’r ffordd y mae dysgwyr Sir Fynwy wedi cymryd rhan yn y wobr PlayMaker wedi gwneud cymaint o argraff arnaf. Mae wedi cael effaith gadarnhaol ar bron i fil o bobl ifanc y flwyddyn academaidd hon, sy’n anhygoel. Rwy’n falch o bob disgybl unigol sydd wedi bod yn rhan o hyn, a hoffwn ddiolch hefyd i’r holl sefydliadau sydd wedi ymuno â ni er mwyn medru cynnig y rhaglen wych hon.”

Dywedodd Prif Swyddog Gweithredol Arweinwyr Chwaraeon SLQ, Richard Norman: “Rydym yn cael ein hysbrydoli am byth gan ein partneriaeth PlayMaker gyda BywydMynwy. Ers dros 10 mlynedd bellach, mae BywydMynwy wedi bod ar flaen y gad o ran datblygu sgiliau arwain mewn plant oed ysgol gynradd ac mae wir yn buddsoddi yn nyfodol plant Sir Fynwy. Gwyddom, trwy feithrin hyder a sgiliau plant, ein bod yn rhoi’r cyfle iddynt fod y fersiwn orau ohonynt hwy eu hunain yn y dyfodol. Rydym yn mawr obeithio y byddwn yn 2033 yn dathlu 20 mlynedd o lwybr arweinyddiaeth BywydMynwy a chyraeddiadau miloedd lawer o PlayMakers ar draws Sir Fynwy a fydd wedi elwa o’r rhaglen hon.”

Am fwy o wybodaeth am y rhaglen PlayMaker neu’r rhaglenni Datblygu Chwaraeon ehangach, ewch os gwelwch yn dda i – www.monlife.co.uk/cy/connect/sports-development/ neu e-bostiwch sport@monmouthshire.gov.uk. 

Y Cyngor yn sicrhau’r cyllid Teithio Llesol uchaf yng Nghymru

Fel rhan o Gronfa Teithio Llesol Llywodraeth Cymru 2023/24, mae Cyngor Sir Fynwy wedi derbyn £6.99 miliwn ar gyfer y flwyddyn ariannol hon, sef y dyraniad uchaf yng Nghymru. Daw hyn ar ôl blynyddoedd o gynnydd mewn cyllid ar gyfer prosiectau strategol ar draws y sir, sy’n adleisio’r ymrwymiad y mae Sir Fynwy wedi’i wneud i alluogi pobl i gerdded, symud ar olwynion a beicio yn lle defnyddio eu ceir.

Mae Cyngor Sir Fynwy hefyd wedi derbyn £500k mewn cyllid craidd, sydd i’w ddefnyddio ar gyfer dylunio a datblygu prosiectau Pont Gwy a Chysylltiadau Wyesham, ac ar gyfer prosiectau llai ledled y sir, gan ganolbwyntio ar fân welliannau i lwybrau Teithio Llesol, gan sicrhau eu bod yn cwrdd â’r safonau gofynnol.

Teithio Llesol yw’r term a ddefnyddir ar gyfer mynd o gwmpas drwy gerdded, beicio a symud ar olwynion (sy’n cynnwys cadeiriau olwyn a sgwteri symudedd), yn hytrach nag mewn car ar gyfer teithiau byr bob dydd, fel mynd i’r ysgol, gwaith neu siopa. Mae gan Sir Fynwy gynllun deng mlynedd ar gyfer gwneud gwelliannau ar draws y sir, sydd wedi eu rhannu yn brosiectau penodol.

Yn y Fenni,  bydd y cyllid sydd newydd ei gyhoeddi yn golygu y bydd modd adeiladu Rhan 1 o’r bont newydd i gerddwyr a beicwyr yn cael ei hadeiladu ar draws Afon Wysg tua 50 metr i’r dwyrain o’r bont ffordd bresennol. Bydd y groesfan hon rhwng Dolydd y Castell a Chaeau’r Ysbyty yn ei gwneud yn iachach ac yn fwy diogel i gerddwyr a’r sawl sy’n symud ar olwynion i gyrraedd y dref ac i’r orsaf reilffordd. Bydd yn golygu y bydd trigolion yn gallu teithio o Lan-ffwyst i’r Fenni i weithio, i’r ysgol neu i apwyntiadau, heb orfod cerdded ochr yn ochr â cheir a lorïau. Ewch iwww.monlife.co.uk/outdoor/active-travel/abergavenny/ i ddarganfod mwy am y prosiect cyffrous hwn.

Yng Nghil-y-coed bydd y llwybr Teithio Llesol yn defnyddio’r hen reilffordd i’w throi’n llwybr newydd ar gyfer cerdded a symud ar olwynion. Bydd yn darparu cyswllt di-gar rhwng Castell Cil-y-coed a’r Parc Gwledig i Heol yr Eglwys a fydd yn mynd â phobl drwy gefn gwlad ac’u cadw i ffwrdd o’r ffyrdd. Bydd hefyd yn galluogi pobl leol sy’n gweithio yn Mitel, parc busnes Castlegate ac Ystâd Ddiwydiannol y Bont Hafren i deithio oddi ar y ffordd o’u cymdogaeth i’r gwaith. Am fwy o wybodaeth ewch i

www.monlife.co.uk/outdoor/active-travel/caldicot/

Yn Nhrefynwy bydd y cyllid yn arwain at ddatblygiad y bu disgwyl mawr amdano ar gyfer datblygu pont droed a beicio ar draws Afon Gwy. Mae’r bont, sydd wedi derbyn cefnogaeth gan lawer o drigolion, yn y cam cynllunio ar hyn o bryd. Bydd yn darparu llwybr diogel o Wyesham i Drefynwy i fyfyrwyr sy’n mynd i’r ysgol. Bydd hefyd o fudd i unrhyw un sydd am deithio’n ddigoel i’r gwaith neu i apwyntiadau, i ffwrdd o’r ceir a’r lorïau ar bont ffordd brysur Gwy.

Hefyd yn Nhrefynwy, mae cynllun Cysylltiadau Lôn Caeau Williams yn mynd yn ei flaen. Bydd yn gwneud gwelliannau mawr i’r llwybr cerdded a beicio o Lôn Caeau Williams i Bont Mynwy, gan ei gwneud hi’n haws ac yn fwy diogel i deithio i ganol y dref ar unrhyw adeg o’r dydd ac unrhyw adeg o’r flwyddyn. Bydd croesfan newydd hefyd ar draws Ystâd Ddiwydiannol Wonastow, fel rhan o’r cynllun ehangach sy’n cysylltu Kingswood Gate â chanol Trefynwy. I gael rhagor o wybodaeth am brosiectau Trefynwy ewch i

www.monlife.co.uk/outdoor/active-travel/monmouth/

Dywedodd y Cyng. Dywedodd Sara Burch, Aelod Cabinet dros Gymunedau Cynhwysol ac Byw: “Mae hwn yn newyddion gwych i’r sir ac yn amlygu’r camau y mae Sir Fynwy yn eu cymryd i annog mwy o bobl i gefnogi Teithio Llesol a gadael y car gartref. Cyn hir, byddwn yn dechrau gweld prosiectau mawr yn cael eu cyflawni ar lawr gwlad, a fydd yn helpu i ddatgarboneiddio ein trafnidiaeth, a hynny un daith ar y tro. Rydym wedi ymrwymo i weithio gyda Llywodraeth Cymru i wireddu ein gweledigaeth ar y cyd – Cymru lle mae cerdded a beicio yn ddewis diogel ac arferol ar gyfer teithiau lleol.

“Mae’r cynlluniau Teithio Llesol hyn wedi’u datblygu a’u llywio gan anghenion ein cymunedau, ac rydym yn ymgysylltu ac yn gwrando arnynt yn barhaus. Rydym wedi bod yn clywed gan bobl ers blynyddoedd lawer am yr angen am lwybrau cynhwysol, hygyrch. Mae heddiw’n nodi cam mawr ymlaen at gyflawni hyn ar gyfer Sir Fynwy a’i chymunedau.

“Y cyfanswm cyllid hwn o £7.49miliwn yw’r dyfarniad Teithio Llesol mwyaf erioed i Gyngor Sir Fynwy ei sicrhau gan Lywodraeth Cymru, sy’n dangos ei ymrwymiad i wella llwybrau ar gyfer cerdded, beicio a symud ar olwynion yn y sir. Roedd dyfarniadau blaenorol yn cynnwys £3.9 miliwn yn 22/23, £3 miliwn yn 21/22 a £1.8miliwn yn 20/21.”

Er mwyn cael rhagor o wybodaeth am Deithio Llesol yn Sir Fynwy ewch i

– www.monlife.co.uk/outdoor/active-travel neu mae modd cysylltu gyda’r tîm drwy e-bostio  ActiveTravel@monmouthshire.gov.uk