Gwirfoddolwyr MonLife oedd y gwesteion anrhydeddus mewn digwyddiad dathlu diweddar a gynhaliwyd ar ddydd Mercher 5ed Mehefin yn yr Hen Orsaf Tyndyrn fel rhan o Wythnos Gwirfoddolwyr ar draws y DU. Cynhaliwyd y digwyddiad i ddiolch i wirfoddolwyr, a hynny yn ystod y dathliad sy’n amlygu’r effaith anhygoel y mae gwirfoddolwyr yn ei chael yn ein cymunedau, a rhoi cyfle i wirfoddolwyr o wahanol feysydd gwasanaeth gyfarfod a rhannu eu profiadau gwerthfawr.
Mae pobl o bob oed yn gwirfoddoli ledled MonLife am wahanol resymau, gan gynnwys ennill profiad, magu hyder, mwynhau eu hunain, neu helpu eraill a’u cymuned.
Mae llawer o wirfoddolwyr wedi mynd ymlaen i swyddi amser llawn o fewn gwasanaethau Cyngor Sir Fynwy.
Cefnogwyd y digwyddiad Dathlu Gwirfoddolwyr gan gyflenwyr lleol ac archfarchnadoedd gan gynnwys: Cinder Hill Farms, Isabel’s Bakehouse, Wigmore’s Bakery, Waitrose, M&S a Tesco.
Ar hyn o bryd mae tua 344 o wirfoddolwyr yn ymwneud â MonLife yn ystod y flwyddyn, gan wirfoddoli ar draws 36 o gyfleoedd ar draws pob maes gwasanaeth. Mae hyn yn cyfateb i gyfanswm o fwy na 13,104.35 o oriau gwirfoddol gyda gwerth ariannol o fwy na £177,000.
Pan fyddwch yn gwirfoddoli, gallwch gael mynediad at raglen hyfforddi lawn, sesiwn anwytho gyflawn, ‘cyfaill’ penodedig a’n gwefan Volunteer Kenetic ar-lein. Byddwch hefyd yn cael mynediad rheolaidd at gymorth 1-2-1 neu grŵp a chyfle i gwrdd â phobl newydd o’ch ardal ac ar draws y Sir.
Yr wythnos diwethaf, lletyodd Tîm Datblygu Chwaraeon MonLife ddisgyblion ysgolion cynradd o bob rhan o Sir Fynwy yn eu Cynhadledd PlayMaker flynyddol.
Y nod oedd dod ag arweinwyr ifanc Sir Fynwy ynghyd ar gyfer hyfforddiant ac i ddathlu eu teithiau arweinyddiaeth. Cymerodd tua 750 o blant o 26 allan o 30 o ysgolion cynradd Sir Fynwy ran mewn carwsél o weithgareddau a ddarparwyd gan Wasanaethau MonLife, Academi Arweinyddiaeth MonLife, a phartneriaid allanol, gan gynnwys grwpiau Parkrun o bentrefi Rhosied a Llandydiwg, Hybiau Cymunedol Sir Fynwy (a llyfrgelloedd), Bowls Cymru a Sir Casnewydd yn y Gymuned.
Roedd y digwyddiadau’n cynnwys datblygu cyfleoedd chwarae, hyrwyddo Teithio Llesol, llais disgyblion, gweithdai’r Corff Llywodraethu Cenedlaethol, Adeiladu Tîm, ymwybyddiaeth Lles a llawer mwy.
Cafodd y rhaglen wythnos o ddigwyddiadau gefnogaeth wych gan Ysgolion Cyfun Cil-y-coed, Cas-gwent a Threfynwy, a oedd yn darparu cyfleusterau ar gyfer y digwyddiadau yn ogystal â Chlwb Rygbi’r Fenni a Chlwb Bowlio’r Fenni ym Mharc y Beili.
Mae Tîm Datblygu Chwaraeon MonLife wedi bod yn cyflwyno’r wobr Gwneuthurwr Chwarae Arweinwyr Chwaraeon drwy gydol y flwyddyn academaidd hon, gan ymgysylltu â phob un o 30 ysgol gynradd Sir Fynwy. Ar ôl i’r disgyblion ennill y wobr, maent yn cynorthwyo i gael effaith gadarnhaol ar les yn eu hysgolion. Dyma gam cyntaf llwybr arweinyddiaeth Datblygu Chwaraeon, cyn trosglwyddo i gynllun Llysgenhadon Efydd Blwyddyn 6 a’r academïau Arweinyddiaeth Ysgolion Uwchradd.
Drwy gydol yr wythnos, cefnogodd 34 o wirfoddolwyr yr Academi Arweinyddiaeth y digwyddiadau, gan recordio 156 awr rhyngddynt. Am fwy o wybodaeth am y rhaglen PlayMaker, neu fentrau Datblygu Chwaraeon ehangach, ewch i – https://www.monlife.co.uk/cy/connect/sports-development/ neu e-bostiwch sport@monmouthshire.gov.uk
Diolch am ymweld â’r dudalen hon. Mae Cyngor Sir Fynwy (CSF) a’i bartneriaid lleol yn gofyn am eich barn ar y cysylltiadau Teithio Llesol arfaethedig rhwng Pont Droed a Beicio Llan-ffwyst ar draws yr Afon Wysg a Llan-ffwyst i’r de. Bydd y cynllun yn cyd-fynd â’r gwaith sy’n cael ei wneud mewn perthynas â darparu Pont Troed a Beicio Llan-ffwyst a’r gwelliannau arfaethedig o fewn Dolydd y Castell. Yn fwy penodol, mae’r cynllun yn cynnig:
Darparu llwybr Teithio Llesol diogel a phriodol i gerddwyr, beicwyr a’r rhai sydd â phroblemau symudedd, rhwng Pont Droed a Beicio Llan-ffwyst arfaethedig ar draws yr Afon Wysg a Llan-ffwyst i’r de (ac i’r gwrthwyneb).
Gwneud dewisiadau cludiant cynaliadwy yn fwy deniadol, gan leihau’r pwyslais ar ddefnyddio ceir preifat.
Gwella cyfleusterau croesi priffyrdd ar gyfer cerddwyr, beicwyr, a’r rhai â nam symudedd, yn Llan-ffwyst
Mae modd gweld maint y cynllun yn Ffigur 1.
Pam fod angen y gwelliannau?
Mae’r Fenni yn un o’r safleoedd strategol allweddol nid yn unig yn Sir Fynwy ond ar gyfer trefi cyfagos y Sir. Mae’n gweithredu fel y brif ganolbwynt manwerthu, addysgol a diwylliannol ar gyfer ardal wledig eang, gan ymestyn i hen ardaloedd awdurdod Gwent Fwyaf a Swydd Henffordd.
Mae’r Fenni, sydd wedi’i lleoli yng ngogledd Sir Fynwy, yn gweithredu fel canolbwynt manwerthu, addysgol a diwylliannol ar gyfer ardal wledig eang, gan ymestyn i hen ardaloedd awdurdod Gwent Fwyaf a Swydd Henffordd.
Mae’r A4143 Ffordd Merthyr yn cysyllu’r Fenni a Llan-ffwyst drwy Bont Llan-ffwyst, sy’n croesi Afon Wysg. Mae Dolydd y Castell a Chaeau Ysbyty yn ardaloedd hamdden pwysig i’r gymuned ac yn cael eu croesi gan Hawliau Tramwy Cyhoeddus (HTC) a Llwybrau Rhwydwaith Beicio Cenedlaethol (NCN) 42 a 46.
Hyd yn hyn, mae canfyddiadau’r astudiaeth yn awgrymu bod llawer o bobl a fyddai fel arall yn cerdded neu’n beicio rhwng Llan-ffwyst a’r Fenni, yn cael eu rhwystro’n llwyr gan y cyfleusterau cerdded a beicio gwael. Mae’r rhai sydd â phroblemau symudedd o dan anfantais arbennig oherwydd y cyfleusterau presennol.
Mae materion allweddol sy’n berthnasol i ardal y cynllun wedi’u nodi yn ystod camau cynnar yr astudiaeth ac fe’u crynhoir isod:
Nid oes unrhyw gyfleusterau beicio oddi ar y ffordd ar hyn o bryd, ac felly mae’n rhaid i feicwyr ddefnyddio’r ffordd/ffyrdd cerbydau presennol i deithio.
Mae diffyg cyfleusterau croesi digonol ar gylchfan “Waitrose”.
Mewn rhannau o’r cynllun, mae llwybrau troed yn gul ac yn is na’r safon a dderbynnir, gan orfodi cerddwyr yn agos at y ffordd gerbydau a thraffig.
Mae problemau sylweddol o ran diogelwch ffyrdd canfyddedig, yn enwedig ar hyd Ffordd Merthyr, rhwng tafarn y Bridge Inn a chylchfan ‘Waitrose’.
Mae’r Cutting cael ei gydnabod fel ffordd dawel, ac o’r herwydd, mae ganddo’r potensial i gynnwys mwy o symudiadau beicwyr.
Mae’r llwybr presennol y tu ôl i Orsaf Betrol Waitrose yn gul ac wedi gordyfu.
Amcanion y Cynllun
Mae amcanion y cynllun wedi’u llunio drwy nodi’r materion allweddol (fel y’u crynhoir uchod) ac yn unol â’r amcanion a bennwyd gan bolisïau trafnidiaeth CSF a Llywodraeth Cymru (LlC). Mae’r amcanion fel a ganlyn:
Gwella mynediad at wasanaethau lleol, cyflogaeth, a chyfleusterau diwylliannol drwy ddulliau Teithio Llesol, a hynny drwy wella cysylltedd rhwng y Fenni a Llan-ffwyst.
Hyrwyddo a hwyluso ffyrdd iachach o fyw drwy gynyddu nifer y cerddwyr a beicwyr sy’n defnyddio Ffordd Merthyr a’r Cutting at ddibenion cymudo.
Gwneud cyfraniad cadarnhaol i ansawdd aer trwy hyrwyddo teithio llesol yn CSF a chefnogi lleihau Carbon Deuocsid o amgylch ardal Y Fenni / Llan-ffwyst.
Cyflwyno cysylltiadau teithio llesol diogel a hygyrch a dileu gwrthdaro rhwng defnyddwyr o amgylch Cylchfan ‘Waitrose’.
Darparu llwybr beicio cydlynol, uniongyrchol sy’n addas ar gyfer y dyfodol ac sy’n cysylltu â’r seilwaith teithio llesol presennol ac arfaethedig.
Rhagwelir y bydd cynigion y cynllun yn annog y cyhoedd i fabwysiadu cerdded a beicio fel y dulliau teithio sy’n cael eu ffafrio. Hefyd, ystyrir y gallai’r cynllun fod o fudd i’r amgylchedd lleol drwy leihau allyriadau carbon.
Cynigion y Cynllun
Trosolwg
Mae’r cynllun yn cynnig:
Lledu’r llwybr troed presennol ar hyd ochr ddwyreiniol Heol Merthyr rhwng tafarn y Bridge Inn a Chylchfan ‘Waitrose’, i gynnwys llwybr a rennir (cerddwyr a beicwyr) 3.5m o led. Er mwyn gwneud lle i’r cynnig hwn, bydd parcio ar y stryd yn y lleoliad hwn yn cael ei ddileu.
Darparu cyfleusterau croesi newydd ar draws tair cangen Heol Merthyr.
Lledu’r droedffordd bresennol ar hyd ochr ddwyreiniol Ffordd Merthyr rhwng Cylchfan Waitrose a Chylchfan Ffordd Ymadael Blaenau’r Cymoedd / Ffordd Merthyr i’r de i gynnwys llwybr a rennir (cerddwyr a beicwyr) 3.5m o led.
Lledu’r llwybr troed presennol ar hyd ochr ddwyreiniol Ffordd Merthyr rhwng Ffordd Ymadael Blaenau’r Cymoedd / Cylchfan Ffordd Merthyr a Lôn y Sipsiwn, i gynnwys llwybr a rennir (cerddwyr a beicwyr) 3.5m o led.
Darparu mannau croesi mwy uniongyrchol gwell ar draws Ffordd Coopers a rhannau dwyreiniol a gorllewinol Ffordd Ymadael Blaenau’r Cymoedd / Cylchfan Ffordd Merthyr.
Lledu’r droedffordd bresennol ar hyd ymyl gefn y maes parcio sydd wedi’i leoli yn union i’r gogledd o Gylchfan ‘Waitrose’, i gynnwys llwybr a rennir (cerddwyr a beicwyr) 3.5m o led. Bydd hyn yn golygu adleoli’r maes parcio presennol ychydig tua’r de (gan golli un lle) a darparu dau le ar ochr orllewinol Ffordd Merthyr gerllaw Kwik Fit (gan arwain at gynnydd net cyffredinol o un lle).
Lledu’r llwybr troed presennol ar hyd cefn Gorsaf Betrol Waitrose rhwng ‘Cylchfan Waitrose’ a thanffordd The Cutting Heol Blaenau’r Cymoedd, er mwyn darparu ar gyfer llwybr a rennir (cerddwyr a beicwyr) 3.5m o led.
Hyrwyddo (trwy arwyddion ychwanegol a marciau ffordd) The Cutting (heb effeithio ar y trefniadau mynediad a pharcio presennol) rhwng tanffordd The Cutting Heol Blaenau’r Cymoedd a Ffordd Merthyr i’r de fel ffordd dawel i gerddwyr, beicwyr a’r rheini. â nam symudedd.
Gwella trefniant cyffordd flaenoriaeth bresennol The Cutting a Ffordd Merthyr.
Heol Merthyr
Fel y manylir uchod, cynigir uwchraddio’r llwybr troed presennol ar hyd ochr ddwyreiniol Ffordd Merthyr rhwng tafarn The Bridge Inn a Lôn y Sispsiwn i ddarparu ar gyfer llwybr a rennir 3.5m, a fyddai’n addas ar gyfer cerddwyr, beicwyr, a’r rhai â nam symudedd.
Cyflawnir hyn trwy ledu’r llwybrau troed presennol i’r gerbytffordd bresennol. Er mwyn gwneud hyn, bydd angen cael gwared ar y maes parcio presennol ar y stryd ar hyd ochr ddwyreiniol Heol Merthyr rhwng tafarn y Bridge Inn a Chylchfan ‘Waitrose’. Bydd hefyd angen cael gwared ar y gilfan fysiau bresennol, sydd wedi’i lleoli rhwng cylchfan ‘Waitrose’ a Ffordd Coopers ar ochr ddwyreiniol Ffordd Merthyr, ac ail-ddarparu’r safle bws yn yr un lleoliad ond yn lle hynny ar y ffordd gerbydau.
Cynigir uwchraddio’r mannau croesi afreolus presennol ar ochrau deheuol, gogleddol a gorllewinol Cylchfan ‘Waitrose’ i groesfannau sebra.
Er mwyn darparu ar gyfer y llwybr lletach y tu ôl i’r maes parcio sydd yn union i’r gogledd o Gylchfan ‘Waitrose’, cynigir bod y maes parcio presennol yn cael ei adleoli tua’r de. Bydd hyn yn arwain at golli un gofod; fodd bynnag bydd hwn yn cael ei ail-ddarparu fel rhan o’r ddau le a gynigir ar ochr orllewinol Ffordd Merthyr gerllaw Kwik Fit (gan arwain at gynnydd net cyffredinol o un llecyn).
Yn Ffordd Coopers cynigir darparu croesfan Twcan, a fydd yn galluogi cysylltiad mwy uniongyrchol i ddefnyddwyr y dyfodol dros y trefniant presennol.
Ar Gylchfan Ffordd Ymadael Blaenau’r Cymoedd / Ffordd Merthyr, cynigir gosod croesfan sebra yn lle’r groesfan bresennol a reolir gan signalau a leolir ar ochr ddwyreiniol y gylchfan. Bydd hwn yn cael ei leoli yn agosach at y gylchfan er mwyn darparu cysylltiadau mwy uniongyrchol i ddefnyddwyr y dyfodol dros y trefniant presennol.
Er nad yw’n rhan o’r llwybr a rennir arfaethedig ar hyd ochr ddwyreiniol Merthyr Road, er mwyn cynorthwyo cysylltedd i gerddwyr yn y dyfodol, cynigir hefyd uwchraddio’r mannau croesi presennol heb eu rheoli ar gangen orllewinol Ffordd Ymadael Blaenau’r Cymoedd / Ffordd Merthyr, i groesfan sebra.
Fel y manylir uchod, cynigir lledu’r droedffordd bresennol ar hyd cefn Gorsaf Betrol Waitrose rhwng ‘Cylchfan Waitrose’ a thanffordd The Cutting Heol Blaenau’r Cymoedd, er mwyn darparu ar gyfer llwybr a rennir (cerddwyr a beicwyr) 3.5m o led. Ni ragwelir y bydd hyn yn effeithio ar y llystyfiant presennol ar hyd y llwybr.
Bwriedir hefyd hyrwyddo (drwy arwyddion ychwanegol a marciau ffordd) The Cutting (heb effeithio ar y trefniadau mynediad a pharcio presennol) rhwng tanffordd Cutting Heol Blaenau’r Cymoedd a Ffordd Merthyr i’r de fel ffordd eithaf i gerddwyr, beicwyr a’r rhai â nam symudedd.
I gynorthwyo gyda mynediad ym mhen deheuol The Cutting, cynigir gwella, drwy dynhau’r radiysau presennol, y trefniant cyffordd flaenoriaeth bresennol gyda Ffordd Merthyr. Bydd hyn yn golygu ffurfioli’r lle parcio presennol sydd wedi’i leoli ar ochr orllewinol y gyffordd, o flaen eiddo 1-4 The Cutting.
Mae eich barn ar y cynigion yn bwysig i ni. Felly, gofynnwn i chi gwblhau’r arolwg ar y ddolen isod a chynnwys eich cod post.
Mae’r arolwg yn gofyn rhai cwestiynau cyffredinol am y ffordd yr ydych yn teithio fel arfer yn ardal yr astudiaeth cyn gofyn am eich profiadau wrth deithio rhwng Pont Llan-ffwyst a Llan-ffwyst. Yna mae’r arolwg yn gofyn i chi sgorio’r cynigion fel y nodir uchod.
Byddem yn gwerthfawrogi pe baech yn rhannu’r arolwg ag aelodau eraill o’ch cartref ac eraill oherwydd efallai nad yw eich ymatebion o reidrwydd yn adlewyrchu barn pobl eraill.
Derbyniodd rhaglen Dysgu Cymunedol Cyngor Sir Fynwy, sy’n rhan o Bartneriaeth Dysgu Oedolion Gwent Fwyaf, o dan arweiniad Coleg Gwent, ganmoliaeth ddisglair ar ôl arolygiad diweddar gan Estyn.
Mae rhaglen Dysgu Cymunedol y Cyngor yn cynnig amrywiaeth o gyfleoedd i drigolion i ddysgu sgiliau newydd ac adeiladu ar y rhai presennol.
Yma yn Sir Fynwy, mae gennym bum canolfan Dysgu Cymunedol ar draws y sir, gyda chyrsiau amrywiol yn cael eu cynnig. Mae’r rhain yn cynnwys cyrsiau mewn Mathemateg, Saesneg, TG, Celf a Chrefft a Saesneg i ddysgwyr.
Ymwelodd Estyn, arolygiaeth addysg Cymru, â’r bartneriaeth yn ddiweddar. Amlygodd yr adroddiad terfynol yr effaith drawsnewidiol y mae gwaith y partneriaethau yn ei chael ar ddysgwyr a’r gymuned.
Amlygodd adroddiad Estyn effaith sylweddol ein rhaglen ar fywydau dysgwyr. Pan gafodd eu cyfweld gan arolygwyr, rhannodd llawer o ddysgwyr dystebau diffuant ynghylch sut mae’r rhaglen wedi bod yn achubiaeth, yn enwedig o dan amgylchiadau heriol. Mae hefyd wedi rhoi hwb i’w hyder wrth ddatblygu sgiliau digidol.
Agwedd hollbwysig o unrhyw Raglen Gymunedol yw’r tiwtoriaid. Roedd adroddiad Estyn wedi canmol ymroddiad y tiwtoriaid i greu amgylchedd dysgu cynhwysol. Mae tîm Dysgu Cymunedol Sir Fynwy yn ymroddedig i ddarparu’r gefnogaeth orau i bob dysgwr. Eu nod yw creu amgylchedd a fydd yn galluogi dysgwyr i wella eu hiechyd a’u lles tra ar yr un pryd yn darparu lle iddynt ddysgu ac uwchsgilio eu gwybodaeth.
Mae ein tîm ymroddedig hefyd wedi cael ei ganmol am ei waith cydweithredol mewn gwelliant parhaus. Canmolwyd y bartneriaeth am hunanarfarnu cadarn a’r gwaith cynllunio i wella ansawdd. Mae pob un o’r staff yn dadansoddi data asesu’r holl ddysgwyr yn ofalus, yn monitro cynnydd ac yn darparu cyfleoedd ar gyfer adborth trwy gydol taith y dysgwyr.
Dywedodd y Cynghorydd Martyn Groucutt, Aelod Cabinet dros Addysg Cyngor Sir Fynwy: “Mae adroddiad Estyn yn adlewyrchu’r gwaith caled a’r ymroddiad mae ein swyddogion rhaglen Dysgu Cymunedol yn ei wneud bob dydd. Rwyf am ddiolch iddynt i gyd am eu gwaith caled. Bob dydd, maent yn darparu cyfleoedd i ddysgwyr o Sir Fynwy i ddysgu sgiliau newydd neu uwchsgilio eu hunain mewn llawer o bynciau. Nid yw addysg yn dod i ben yn yr ystafell ddosbarth. Os ydych chi eisiau dysgu sgiliau newydd, edrychwch ar ein tudalennau Dysgu Cymunedol ar y wefan am y cyrsiau diweddaraf.”
Cynghorydd Martyn Groucutt, Aelod Cabinet dros Addysg
Wrth i ni ddathlu cyflawniadau rhaglen Dysgu Cymunedol y Cyngor fel rhan o Bartneriaeth Dysgu Oedolion Gwent Fwyaf, o dan arweiniad Coleg Gwent, rydym hefyd yn cydnabod gwaith caled ac ymroddiad y dysgwyr. Mae eu gwaith caled yn galluogi ein swyddogion i barhau i wella a darparu cyrsiau newydd drwy gydol y flwyddyn.
Rhwng 2020-2022 wnaeth Amgueddfeydd MonLife cymryd rhan yn Brosiect Adolygu Casgliadau i ddarganfod mwy am y gwrthrychau yn eu casgliad a’u cysylltiad, os o gwbl, â stori Sir Fynwy. Wedi’i ariannu gan Gronfa Dreftadaeth y Loteri Genedlaethol, mae’r prosiect wedi galluogi swyddogion i ddatblygu ffordd fwy cynaliadwy o ofalu am gasgliadau. O fewn y prosiect, mae rhai eitemau wedi’u nodi fel rhai heb gysylltiad clir â Sir Fynwy.
Dros yr ychydig flynyddoedd diwethaf, mae nifer o’r eitemau hyn wedi’u trosglwyddo i amgueddfeydd ac adrannau dysgu eraill, gan gynnwys adran ddysgu MonLife. Yn 2022, defnyddiodd yr amgueddfa hefyd arwerthiant cyhoeddus i symud eitemau, a gynhaliwyd o dan God Moeseg Cymdeithas yr Amgueddfeydd. Yna defnyddiwyd yr holl arian a godwyd o’r arwerthiant i gyfoethogi casgliadau Amgueddfa MonLife a’r gwaith cadwraeth.
Yn dilyn llwyddiant arwerthiant 2022, bydd yr amgueddfa nawr yn defnyddio arwerthiant cyhoeddus pellach yn unol â Chod Moeseg Cymdeithas yr Amgueddfeydd ar y 3ydd a’r 4ydd o Fai yn yr Ystafell Werthu, Pontrilas, o dan oruchwyliaeth Nigel Ward & Company.
Mae tynnu eitemau a ddewiswyd yn ofalus o’r casgliad yn rhan hanfodol o’n hymrwymiad parhaus i warchod hanes pobl a lleoedd Sir Fynwy, gan wneud yn siŵr bod yr eitemau sydd gennym yn y casgliad yn berthnasol i hanes lleol.
Bydd yr arian a godir o’r arwerthiant yn cael ei ddefnyddio’n unig ac yn uniongyrchol er budd yr amgueddfa a’i chasgliadau yn y tymor hir.
Mae’r gwaith wella’r casgliadau yn parhau yn Sir Fynwy, a hynny diolch i Gronfa Dreftadaeth y Loteri Genedlaethol. Mae rhestr lawn o gasgliad hanes lleol Amgueddfa Trefynwy yn cael ei llunio fel rhan o’r prosiect Casgliadau Deinamig. Dewch i edrych ar y casgliadau yma: https://www.monlifecollections.co.uk/?lang=cy
Dywedodd y Cynghorydd Angela Sandles, Aelod Cabinet Cyngor Sir Fynwy dros Gydraddoldeb ac Ymgysylltu: “Drwy dynnu eitemau o’n casgliad yn ofalus, gallwn sicrhau bod y casgliad yn berthnasol i hanes lleol. Yn dilyn safonau’r diwydiant, mae swyddogion wedi nodi eitemau i’w tynnu, sy’n yn sicrhau bod gennym le i storio eitemau o bwys i Sir Fynwy.”
Cynghorydd Angela Sandles, Aelod Cabinet dros Gydraddoldeb ac Ymgysylltu
Mae Amgueddfa’r Fenni wedi datgelu arddangosfa newydd i ddathlu’r eog mwyaf sydd erioed wedi ei ddal yng Nghymru.
Ym 1782, bachwyd pysgodyn o’r Afon Wysg a dorrodd record, ychydig filltiroedd i lawr yr afon o Neuadd y Sir, Brynbuga. Roedd yr eog yn pwyso 68 ½ pwys, maint buwch fach, ac roedd tua 1.5 metr o hyd! Yn anhygoel, cafodd ei ddal gan ddau ddyn yn eu cwryglau eu hunain gyda rhwyd yn y canol.
I goffau’r achlysur, dechreuodd artist weithio ar baentiad ychydig oriau ar ôl dal y pysgodyn rhyfeddol. Am y tro cyntaf, mae’r paentiad bellach yn cael ei arddangos ochr yn ochr â darn arall o waith celf mwy yn Amgueddfa’r Fenni.
Ar ddydd Iau, 25ain Ebrill, croesawodd Amgueddfa’r Fenni y rhai sydd wedi bod yn rhan o’r arddangosfa ac sydd wedi cyfrannu at y prosiect.
Cadeirydd Cyngor Sir Fynwy Cyng. Meirion Howells, Arweinydd y Cyngor Cyng. Mary Ann Brocklesby, Aelod Cabinet dros Newid Hinsawdd a’r Amgylchedd Cyng. Catrin Maby, Aelod Cabinet C dros Gydraddoldeb ac Ymgysylltu, Cyng. Angela Sandles
Mae’r arddangosfa newydd yn ffordd wych o ddarganfod mwy am hanes y pysgodyn hwn a hanes yr Afon Wysg. Dysgwch fwy am pam nad ydym yn gweld cymaint o bysgod mawr yn yr afon nawr a sut y gallwn weithio gyda’n gilydd i helpu’r afonydd i ffynnu.
Fel rhan o’r arddangosfa, byddwch yn clywed gan lawer o bobl angerddol am yr afonydd, yn clywed eu barn am yr hyn sy’n gwneud afonydd yn unigryw a’u gweledigaeth ar gyfer y dyfodol. Bydd ymwelwyr hefyd yn cael cyfle i rannu eu barn ar gwestiynau pwysig ynghylch dyfodol ein hafonydd.
Dywedodd Aelod Cabinet Cyngor Sir Fynwy dros Gydraddoldeb ac Ymgysylltu, y Cynghorydd Angela Sandles: “Mae cael y paentiad, y Pysgodyn Mawr, i’w weld yn Amgueddfa’r Fenni yn wych. Mae’n caniatáu i ni ddathlu’r rhan hon o hanes ein hafonydd ac agor ein meddyliau am ddyfodol ein hafonydd. Os oes gennych chi ddiddordeb mewn afonydd lleol neu ddiddordeb ehangach mewn hanes lleol, dewch i’n harddangosfa wych yn Amgueddfa’r Fenni.”
Mae amrywiaeth o arddangosion hynod ddiddorol yn cael eu harddangos yn yr amgueddfa, ac mae rhywbeth i bob oed. Os ydych chi’n meddwl gwneud hon yn daith deuluol, byddwch chi’n gallu chwarae’r gemau nadroedd ac ysgolion eogiaid, meistroli jig-so pysgodlyd a chymryd rhan mewn cwis. Mae yna hefyd her i chi neidio mor uchel â’n Pysgodyn Mawr!
Bydd y prosiect Pysgodyn Mawr hefyd yn gweld swyddogion amgueddfa yn cynnal gweithdai ysgol ar hanes y Pysgodyn Mawr, yn gweithio gyda Dŵr Cymru i gynnal gweithdai ar ofalu am ein hafonydd ac ansawdd dŵr a’n gweithio gyda swyddogion Cefn Gwlad MonLife i gynnal digwyddiadau.
Mae’r Cyngor wedi ymrwymo i adeiladu ar y gwaith o warchod yr afonydd sy’n llifo drwy’r Sir. Wrth i brosiect y Pysgodyn Mawr (Big Fish) amlygu digwyddiad hanesyddol, bydd y Cyngor yn parhau â’i ymrwymiad i ddiogelu afonydd ar gyfer cenedlaethau’r dyfodol, gan amlygu’r newidiadau sydd eu hangen i leihau effaith newid hinsawdd ar yr afonydd.
Mae Amgueddfa’r Fenni ar agor ar ddydd Mawrth, dydd Iau, dydd Gwener, dydd Sadwrn a dydd Sul rhwng 11am a 4pm.
Cadeirydd Cyngor Sir Fynwy Cyng. Meirion HowellsGwesteion yn edrych ar un o glipiau sydd yn rhan o’r arddangosfaGwesteion yn arddangosfa’r Pysgodyn Mawr
Sicrhaodd Canolfan Hamdden y Fenni le ar y podiwm mewn her ffitrwydd genedlaethol yn gynharach eleni, gan ddod yn drydydd yn Ymgyrch Ffitrwydd Lets Move for a Better World 2024 Technogym.
Trechodd clybiau ffitrwydd y ganolfan hamdden gystadleuaeth gan bob un ond dau o’r 237 arall o glybiau oedd yn cystadlu.
Bu 760 o aelodau a staff y Fenni yn cydweithio i gasglu cyfanswm o 1,304,5798 MOVes, dull Technogym ar gyfer mesur gweithgaredd corfforol, a gofnodwyd gan offer campfa neu dracwyr gweithgaredd corfforol GPS tebyg i Garmin.
Rhagorodd y Fenni ar y trothwy o 1,000,000 MOVEs a derbyn Pecyn Llesiant Technogym a gaiff ei roi i’r Bwrdd Iechyd lleol i gefnogi cyflwyno sesiynau ymarfer ar gyfer pobl yn byw gyda Dementia a’u gofalwyr.
Cymerodd dros 107,808 o bobl ran yn yr ymgyrch gyda’r nod o hyrwyddo iechyd pobl a gweithgaredd corfforol.
Casglodd Denis Murphy, aelod o’r Clwb, yr uchafswm posibl o 320000 MOVEs a diolchodd i’r ganolfan am eu help yn ei adferiad o anaf difrifol i’w goes.
Dywedodd Angela Sandles, Aelod Cabinet Cydraddoldeb ac Ymgysylltu Cyngor Sir Fynwy: “Mae’n wych gweld ymdrechion y clybiau ffitrwydd yng Nghanolfan Hamdden y Fenni.
“Mae’n gamp enfawr ac yn rhoi esiampl cadarnhaol iawn.
“Mae manteision cadw’n heini yn hysbys iawn a dengys heriau fel hyn y gall fod yn hwyl hefyd.” Mae mwy o wybodaeth am yr ymgyrch ar gael yn technogym.com/en-GB/lets-move/
Bu artistiaid o Sir Fynwy a’r cyffiniau yn cymryd rhan yn y Dathliad o’r Celfyddydau cyntaf erioed yn y Sir yr wythnos diwethaf (dydd Gwener, 19eg Ebrill) o dan arweiniad y Cyngor.
Wedi’i ysbrydoli gan Arweinydd y Cyngor, y Cynghorydd Mary Ann Brocklesby, bydd y digwyddiad yn dod yn ddigwyddiad blynyddol, gan arddangos sut mae artistiaid, perfformwyr, cerddorion ac eraill yn cyfrannu at ddiwylliant ac economi bywiog Sir Fynwy.
Arweinydd y Cyngor, Cyng Mary Ann Brocklesby yn croeso gwesteion
Yn ei sylwadau agoriadol, dywedodd y Cynghorydd Brocklesby: “Mae hwn yn garreg gamu yn ein hymrwymiad i greu strategaeth ddiwylliannol newydd a fydd yn eiddo i bawb ac yn darparu canolbwynt ar gyfer rhwydweithio, cefnogaeth a chynhwysiant ar draws ein holl gymunedau.”
Roedd y diwrnod yn fan cychwyn i’r prosiect a gydlynwyd gan y Cyngor, sy’n tanlinellu bod yr ardal yn lle ysbrydoledig i artistiaid creadigol o bob math i fyw a gweithio ynddo. Mae tirweddau, golygfeydd, fflora a ffawna lleol yn ysbrydoli artistiaid o bob math, sydd yn ei dro yn atgyfnerthu diwylliant y sir.
Mae Cyngor Sir Fynwy yn gweithio gydag artistiaid o bob rhan o’r Sir, gan ddarparu mynediad at gyllid a lleoliadau i arddangos eu gwaith. Dros y misoedd diwethaf, mae’r Cyngor wedi bod yn gweithio gydag artistiaid lleol fel rhan o raglen ‘Clwstwr Creadigol’.
Mae’n cydnabod bod yr ardal eisoes yn gyforiog o artistiaid creadigol a gweledol, gan gynnwys crefftau coed, gwneud gemwaith, ffotograffwyr, peintwyr, cerflunwyr, ceramegwyr, cerddorion, dawns a theatr, llenorion a beirdd, artistiaid tecstiliau ac mwy. Mae’r rhestr bron yn ddiddiwedd.
P’un a yw pobl wedi byw mewn ardal ers oes neu’n ymwelwyr, mae ymwneud â’r celfyddydau ac artistiaid yn rhoi persbectif newydd ar gymunedau, lle a’u hanes.
Mae’r diwydiant creadigol yn cyfrannu £84.1 biliwn i economi’r DU ac mae artistiaid creadigol Sir Fynwy yn chwarae rhan hanfodol yn lleol ac yn genedlaethol.
Yn y digwyddiad, pwysleisiodd Cyfarwyddwr yr Economi Greadigol yr Athro Sara Pepper fod bron i ddeg y cant o swyddi’r genedl yn yr economi greadigol.
Roedd gwaith gan yr artistiaid lleol Patricia Statham Maginness, Gemma Williams, Mike Erskine a Tiffany Murray yn cael ei arddangos am y tro cyntaf, a gosododd eraill stondinau i arddangos eu gwaith.
Mae’r Cyngor yn gwella ei strategaeth ddiwylliannol ymhellach fel rhan o ymrwymiadau’r Cynllun Cymunedol a Chorfforaethol.
Ar ddydd Mawrth, 9fed Ebrill, daeth MonLife Heritage a Chymdeithas Cas-gwent at ei gilydd i ddathlu carreg filltir arwyddocaol: 75 mlynedd ers sefydlu Amgueddfa Cas-gwent.
Mae’r amgueddfa wedi’i gwreiddio yn y gymuned, gan weithio gyda grwpiau lleol i feithrin nid yn unig diddordeb yn y gorffennol ac ymdeimlad o barhad ond hefyd i fywiogi bywyd diwylliannol ac addysgol y dref.
Daeth cydweithwyr MonLife, Cymdeithas Cas-gwent, gwirfoddolwyr presennol a chyn-wirfoddolwyr a chyfeillion yr amgueddfa ynghyd i rannu straeon, atgofion ac archwilio’r arddangosfeydd cyfredol.
Wedi’i sefydlu ym 1949 gan Gymdeithas Cas-gwent, hyrwyddwyd sefydlu’r amgueddfa gan Ivor Waters, hanesydd lleol ac athro uchel ei barch yng Nghas-gwent. O dan ei arweiniad, sefydlwyd y Gymdeithas yn 1948 i greu amgueddfa yng Nghas-gwent. Ar Ebrill 9fed, 1949, croesawodd yr amgueddfa ei hymwelwyr cyntaf mewn ystafell fechan uwchben Porth Tref canoloesol Cas-gwent, a urddwyd gan yr Arglwydd Rhaglan.
Maer Cas-gwent Cyng. Cllr Margaret Griffiths, Anne Rainsbury (Curadur Amgueddfeydd Cymunedol Cyngor Sir Fynwy), Cynghorydd Meirion Howells (Cadeirydd Cyngor Sir Fynwy), Cynghorydd Angela Sandles (Aelod Cabinet dros Gydraddoldeb ac Ymgysylltu Cyngor Sir Fynwy),
Wedi’i gyrru gan wirfoddolwyr, dan arweiniad Ivor Waters i ddechrau ac yn ddiweddarach gan ei wraig, Mercedes Waters, ffynnodd yr amgueddfa. Ddwy ddegawd yn ddiweddarach, gan dyfu’n fwy na’i gartref gwreiddiol, symudodd i’r hen Ysgol Fwrdd yn Stryd y Bont.
Cymdeithas Cas-gwent oedd yn rheoli’r amgueddfa tan 1976 pan gafodd ei rhoi i ofal Cyngor Dosbarth Trefynwy, sef Cyngor Sir Fynwy bellach.
Ym 1983, daeth yr Amgueddfa Cas-gwent o hyd i’w phreswylfa bresennol yn Gwy House, hen Ysbyty Cas-gwent a’r Cylch, gan ehangu ei harddangosfeydd a gwella mannau arddangos a chyfleusterau storio dros y blynyddoedd. Mae’r esblygiad hwn wedi’i wneud yn bosibl gan gefnogaeth ac ymroddiad parhaus gwirfoddolwyr sydd wedi plethu eu hunain i mewn i naratif yr amgueddfa.
Dywedodd y Cynghorydd Angela Sandles, Aelod Cabinet dros Gydraddoldeb ac Ymgysylltu Cyngor Sir Fynwy: “Roedd yn wych croesawu aelodau o Gymdeithas Cas-gwent, Maer Cas-gwent, y Cyngor Tref a gwirfoddolwyr presennol a gorffennol gwerthfawr. Roedd dathlu 75 mlynedd yr amgueddfa gyda phawb yn gwych, a rhoddodd gyfle i ni ddweud diolch i’r holl wirfoddolwyr ar hyd y blynyddoedd.
Os ydych yn yr ardal, cofiwch alw draw i weld yr arddangosfeydd.”
Keith James ( Llywydd Cymdeithas Cas-gwent), Cynghorydd Meirion Howells (Cadeirydd Cyngor Sir Fynwy), Guy Hamilton (Cadeirydd Cymdeithas Cas-gwent) and Maer Cas-gwent Cyng. Margaret Griffiths
Mae Cynllun Pasbort i Hamdden (PIH) MonLife wedi’i gynllunio i wneud ffitrwydd a lles yn hygyrch ac yn fforddiadwy i drigolion Sir Fynwy. Os ydych chi’n derbyn budd-daliadau, efallai y byddwch chi’n gymwys i gael gostyngiad o hyd at 50%, gan ddatgloi byd o gyfleoedd ffitrwydd, gan gynnwys mynediad i’r gampfa, nofio, dosbarthiadau, a mwy!
Mae ein haelodaeth PIH wedi’i gynllunio gyda hyblygrwydd, sy’n eich galluogi i fwynhau’r buddion heb gael eich clymu gan gyfnod ymrwymiad lleiaf. Rydym yn cynnig dau opsiwn cyfleus ar gyfer ein haelodaeth PIH: Talu Wrth Fynd neu Ddebyd Uniongyrchol. Gyda Thalu Wrth Fynd, gallwch dalu am y gwasanaethau a ddefnyddiwch pan fyddwch eu hangen. Gyda Debyd Uniongyrchol, gallwch fwynhau hwylustod taliadau misol awtomatig, gan sicrhau mynediad di-dor i’n gwasanaethau.
Yn ogystal, gall aelodau gael gostyngiadau rhatach ar ein Cyrsiau Hamdden Dysgu Cymunedol, sydd ar gael yn ein Hybiau Cymunedol o amgylch Sir Fynwy. Rydym hefyd yn bwriadu ehangu’r buddion hyn i gynnwys agweddau eraill ar Wasanaethau MonLife.
Dywedodd y Cynghorydd Angela Sandles, Aelod Cabinet dros Gydraddoldeb ac Ymgysylltu Cyngor Sir Fynwy: “Mae gan bawb yr hawl i gael mynediad at gyfleusterau llesiant ac mae ein cynllun Pasbort i Hamdden yn sicrhau bod pobl yn gallu cael mynediad i’r cyfleusterau gwych y mae Cyngor Sir Fynwy yn eu cynnig. Cadwch lygad ar MonLife a Mae cyfryngau cymdeithasol Cyngor Sir Fynwy yn bwydo, gan fod gennym ni gynigion gwych yn dod allan yn ystod y flwyddyn.”
Cyng. Angela Sandles
Os oes gennych unrhyw gwestiynau, cysylltwch â’n tîm aelodaeth neu ein staff cyfeillgar yn eich canolfan hamdden leol.
