Treftadaeth Sir Fynwy i elwa o wobrau ariannol

Cadi te – gyda chapsiynau. Mae ein casgliadau'n cynnwys eitemau sy'n datgelu cynnyrch yr Ymerodraeth Brydeinig. Bydd y gwaith hwn yn dehongli'r gwrthrychau hyn yn well. — Cadi te – gyda chapsiynau. Mae ein casgliadau’n cynnwys eitemau sy’n datgelu cynnyrch yr Ymerodraeth Brydeinig. Bydd y gwaith hwn yn dehongli’r gwrthrychau hyn yn well.

Mae MonLife, sy’n rhedeg gwasanaeth Treftadaeth MonLife Cyngor Sir Fynwy, wedi sicrhau dau ddyfarniad cyllid gwerth dros £415,000 gan Lywodraeth Cymru a Chronfa Dreftadaeth y Loteri Genedlaethol. Mae’r dyfarniad yn galluogi Treftadaeth MonLife i weithio’n agos gyda chymunedau yn Sir Fynwy, dros y ddwy flynedd nesaf er mwyn sicrhau bod straeon pawb yn cael eu hadrodd yn amgueddfeydd y sir.

Mae Cronfa Treftadaeth y Loteri Genedlaethol wedi dyfarnu £241,697 ar gyfer y prosiect ‘Casgliadau Deinamig – Agor y Blwch’ sy’n darganfod a rhannu casgliad hanes lleol Trefynwy. Bydd y gwaith hwn yn trawsnewid sut y cofnodir casgliadau hanes lleol Trefynwy, gan eu gwneud yn berthnasol i gymunedau heddiw.

Adolygiad Casgliadau - gyda chapsiynau. Bydd ein prosiectau yn ein galluogi i wella gwybodaeth am ein casgliadau a mynediad atynt — Adolygiad Casgliadau – gyda chapsiynau. Bydd ein prosiectau yn ein galluogi i wella gwybodaeth am ein casgliadau a mynediad atynt

Bydd y prosiect yn rhedeg rhwng Ebrill 2023 a Mawrth 2025 a bydd y tasgau’n cynnwys: Gwella cronfa ddata catalogau cyfrifiadurol a chomisiynu adroddiad ar arteffactau ymerodraethol, caethwasiaeth a gwladychiaeth o fewn y casgliad hanes lleol, i ategu adroddiadau a gynhyrchwyd yn ddiweddar am gasgliadau amgueddfeydd yn y Fenni a Chas-gwent.

Bydd tîm Treftadaeth MonLife yn gweithio gyda grwpiau cymunedol amrywiol i archwilio’n gritigol sut a beth sy’n cael ei gofnodi am gasgliadau, gan gynnwys nodi termau allweddol. Bydd hyn yn cynnwys gweithio gyda Chyngor Hil Cymru i gefnogi sesiynau gyda grwpiau hil amrywiol; y rhai sydd ag anabledd a’r gymuned LHDTC+, ac yn gweithio gyda phobl sy’n deall ecoleg a newid yn yr hinsawdd.

Bydd y prosiect hwn yn arwain at arddangosfa deithiol gymunedol wedi’i chyd-guradu, sy’n archwilio’r cwestiwn “Beth sy’n gwneud Trefynwy?” Bydd hyn yn golygu bod modd clywed gwahanol safbwyntiau, archwilio cyd-destunau newydd ac adrodd amrywiaeth o straeon. Bydd yr arddangosfa yn mynd o amgylch lleoliadau cymunedol, gan rannu casgliadau gyda chynulleidfaoedd newydd na fyddai efallai wedi ymweld â’r amgueddfa o’r blaen. Bydd cyd-arddangosfa yn y Neuadd Sirol yn galluogi themâu a archwilir yn y prosiect i gael eu harddangos a threialu dulliau newydd cyn ailddatblygiad Amgueddfa’r Neuadd Sirol. Bydd rhaglen ymgysylltu cymunedol o sesiynau dysgu, gweithdai trafod, sesiwn y Dadeni a gweithgareddau crefft yn hwyluso trafodaeth am ein casgliadau.

Meddai Andrew White, Cyfarwyddwr Cronfa Treftadaeth y Loteri Genedlaethol yng Nghymru: “Mae treftadaeth ar gyfer pawb, ac rydym am weld ystod ehangach o bobl yn ymwneud â threftadaeth, a dyna pam rydym yn cefnogi prosiect ‘Casgliadau Deinamig – Agor y Blwch’ Cyngor Sir Fynwy. Trwy ein cyllid rydym yn ceisio dod â chymunedau ynghyd drwy ymgysylltu’n ddyfnach â threftadaeth, yn enwedig drwy ddod o hyd i ffyrdd creadigol o ddod â threftadaeth i gynulleidfaoedd newydd. Bydd hyn yn helpu i drafod ac archwilio ein treftadaeth fel y gall pobl a chymunedau ledled Cymru ymgysylltu â, dehongli, a chyd-ddeall ein gorffennol.”

I gefnogi casgliadau Treftadaeth MonLife yn Amgueddfeydd y Fenni a Chas-gwent, mae MonLife wedi derbyn £173,318 gan Lywodraeth Cymru. Mae’r cyllid ar gyfer y prosiect ‘Ymchwilio, ail-archwilio ac adennill: etifeddiaeth a diwylliant cymunedau Du, Asiaidd a Lleiafrifoedd Ethnig Sir Fynwy’. Bydd y gwaith hwn yn cyfrannu at y nodau treftadaeth yng Nghynllun Gweithredu Atal Hiliol Cymru. Mae’r wobr yn adeiladu ar waith a ddechreuwyd yn y ddwy amgueddfa, a bydd yn arwain at well dehongliad o’r casgliadau, gan gynrychioli’n well eu cysylltiadau â chaethwasiaeth, gwladychu ac ymerodraeth a chydnabod rôl cymunedau Sir Fynwy yn y gorffennol mewn caethwasiaeth, ymerodraeth a globaleiddio.

Gyda gyda Chyngor Hil Cymru, bydd Treftadaeth MonLife yn cynnal gweithdai cymunedol i archwilio ffyrdd o ddehongli’r casgliadau’n well. Bydd cydweithio â’r cymunedau’n galluogi’r tîm Dysgu a Churaduriaeth i greu rhaglen weithgareddau, sy’n debygol o gynnwys digwyddiadau diwylliannol ac arddangosfeydd mewn lleoliadau Sir Fynwy. Yn ogystal, bydd gweithgareddau cymunedol a dysgu mewn ysgolion lleol ac yn amgueddfeydd y sir. Bydd y cynnwys yn cael ei ysbrydoli gan y casgliadau a threftadaeth leol.

Ymwelodd Dirprwy Weinidog y Celfyddydau a Chwaraeon, Dawn Bowden, ag Amgueddfa’r Fenni yn ddiweddar a dywedodd: “Roedd yn ardderchog i ddysgu mwy am sut y bydd ein cyllid yn cael ei ddefnyddio gan MonLife. Mae angen i’n hamgueddfeydd, orielau, llyfrgelloedd, theatrau, a lleoliadau chwaraeon cenedlaethol a lleol fod yn gynhwysol o bobl a lleoedd Pobl Dduon, Asiaidd a Lleiafrifoedd Ethnig. Rhaid i’n diwylliant, ein treftadaeth a’n gwasanaethau chwaraeon fod yn gymwys yn ddiwylliannol ac yn adlewyrchu’r hanes a’r cyfraniad a wnaed gan bobl Ddu, Asiaidd a Lleiafrifoedd Ethnig i’r gymdeithas yng Nghymru.

“Rydw i wedi ymrwymo i gyflawni’r nodau a’r camau gweithredu yng Nghynllun Gweithredu Cymru Wrth-hiliol ac ymrwymiadau’r Rhaglen Lywodraethu o fewn fy mhortffolio. Rwy’n edrych ymlaen at weld sut mae prosiect MonLife yn cyfrannu at ein cynnydd parhaus wrth i ni sicrhau newid ystyrlon gyda phobl Dduon, Asiaidd a Lleiafrifoedd Ethnig ledled Cymru, ac ar eu cyfer.”

Mae’r gwaith hwn yn ategu penderfyniad diweddar Cyngor Sir Fynwy i ddod yn aelod o rwydwaith Dinas Noddfa ac i ddechrau’r broses o wneud cais ffurfiol i fod yn sir noddfa i’r rhai sy’n ffoi rhag erledigaeth.

Dywedodd y Cynghorydd Sara Burch, aelod cabinet Cyngor Sir Fynwy dros Gymunedau Cynhwysol a Gweithredol: “Rydym yn ddiolchgar iawn am yr arian yma gan Lywodraeth Cymru a Chronfa Treftadaeth y Loteri Genedlaethol. Bydd yn arwain at welliannau arwyddocaol yn y ffordd mae ein casgliadau treftadaeth yn cael eu dehongli, eu harddangos a’u cyfathrebu. Bydd y gweithgareddau, sydd wedi eu cynllunio yn y ddwy raglen hyn, yn ein helpu i nodi a rhannu â phobl y straeon sy’n gysylltiedig â’n casgliadau a’n bro, sy’n dathlu amrywiaeth ddiwylliannol lawn ein cymunedau yn Sir Fynwy a bydd yn galluogi cynrychiolaeth o’n holl gymunedau yn ein hamgueddfeydd. Rydym yn edrych ymlaen at weithio gyda Chyngor Hil Cymru i sicrhau bod ein casgliadau yn berthnasol, yn barchus ac yn gynhwysol.”

I gael mwy o wybodaeth am Dreftadaeth MonLife, ewch i https://www.monlife.co.uk/cy/heritage/

Yn barod am hwyl hanner tymor gyda MonLife?

Mae MonLife wedi llunio rhaglen o weithgareddau cyffrous i blant, pobl ifanc a theuluoedd i’w mwynhau yn ystod hanner tymor ysgol mis Chwefror eleni.

Mae Gemau Sir Fynwy yn dychwelyd, gan ddarparu cyfle gwych i ddysgu sgiliau newydd, magu hyder, cwrdd â phobl newydd ac yn bwysicaf oll cael hwyl drwy chwaraeon. Bydd y rhaglen wythnos o hyd yn rhedeg o ddydd Llun 20^fed hyd at ddydd Gwener 24^ain Chwefror a chaiff ei gynnal ar draws canolfannau hamdden y sir (Y Fenni, Cil-y-coed, Cas-gwent a Threfynwy). Dilynwch y ddolen am fwy o wybodaeth a’r ffurflen archebu – www.monlife.co.uk/cy/monactive/childrens-activities/the-monmouthshire-games/

Yng nghanolfan hamdden Trefynwy mae’r ganolfan chwarae dan do, sy’n cynnwys drysfa ddringo tri llawr cyffrous, sy’n cynnwys system amseru unigryw curwch y cloc. Mae yna hefyd ardal twdlod ddynodedig (sy’n gaeedig). Mae’r ganolfan chwarae ar agor saith diwrnod yr wythnos (heblaw gwyliau’r banc) rhwng 10am a 5.30pm ac mae’n addas ar gyfer yr oedrannau babanod a phlant bach (0-3), plant ifanc (4-8) a phlant hŷn (9-11). Nodwch oherwydd archeb breifat mae’r ganolfan chwarae ar gau i’r cyhoedd Dydd Sadwrn 18^fed ac 25^ain Chwefror o 4pm-6pm.

Mae digon o hwyl hefyd i’r teulu cyfan ym mhyllau’r canolfannau hamdden gyda sesiynau anhygoel i’ch diddanu chi neu’ch plant. Darganfyddwch fwy Nofio – Gweithgareddau Gwyliau MonLife

Mae llawer o hwyl am ddim i’w gael yn Amgueddfeydd MonLife. Dilynwch y llwybrau chwarae yn amgueddfeydd y Fenni a Chas-gwent, chwarae gwisg yn Amgueddfa’r Neuadd Sirol yn Nhrefynwy a byddwch yn greadigol gyda’n byrddau sialc, stondin farchnad a gemau ‘datryswch y drosedd’. Gall plant hefyd goginio rhywbeth yng Nghegin Fwd Amgueddfa’r Fenni a chwarae yn y gerddi gyda gwarbaciau arbennig wedi’u llenwi â phethau hwyliog i’w gwneud yn yr awyr agored, teganau a gemau.

Gall pobl ifanc hefyd fynd yn gudd yn y Neuadd Sirol yn Nhrefynwy, ac amgueddfeydd Cas-gwent a’r Fenni, a phrofi eu sgiliau ditectif fel rhan o Lwybr Dirgelwch Montgomery Bonbon cenedlaethol yr Amgueddfa, a drefnwyd gan Kids in Museums a Walker Books. Mae’r llwybr yn dathlu rhyddhau llyfr plant newydd Montgomery Bonbon: Murder at the Museum a ysgrifennwyd gan y digrifwr Alasdair Beckett-King a darluniwyd gan Claire Powell. Felly beth am ymweld ag amgueddfeydd Sir Fynwy dros hanner tymor ac ymuno â’r hwyl am ddim. I ddod o hyd i oriau agor yr amgueddfa ewch i: www.monlife.co.uk/cy/heritage/

Bydd MonLife hefyd yn cynnal sesiynau Aros a Chwarae am ddim lle bydd plant a theuluoedd yn cael y cyfle i ddewis o lawer o weithgareddau gan gynnwys chwarae corfforol, celf a chrefft, adeiladu ffau neu i ble bynnag y mae eu dychymyg yn eu cymryd. Mae’r sesiynau yn cael eu cynnal yn Hen Ysgol Eglwys Rhaglan ar yr 21^ain Chwefror rhwng: 10am-hanner dydd; y Neuadd Sirol, Trefynwy ar yr 21^ain Chwefror rhwng 1:30pm-3:30pm; Cwt y Sgowtiaid a Geidiaid Magwyr ar y 23^ain Chwefror rhwng 10am-hanner dydd; Ysgol Gynradd Deri View ar y 23^ain Chwefror rhwng 1:30pm-3:30pm. Nodwch fod angen goruchwyliaeth gan rieni ar gyfer plant dan 11 oed. Archebwch nawr trwy’r ffurflen ganlynol: https://forms.office.com/e/w38MZvNMGp

Bydd MonLife yn cynnal sesiynau Chwarae Gweithredol AM DDIM yn y Fenni, Cas-gwent, Cil-y-coed a Threfynwy yn ystod gwyliau hanner tymor mis Chwefror. Mae rhaglen Chwarae Gweithredol MonLife yn 1 awr a 55 munud lle gellir gadael plant 5-11 oed gyda’n gweithwyr chwarae hynod hyfforddedig a phrofiadol, a dewis o amrywiaeth o weithgareddau i’w chwarae gan gynnwys chwarae corfforol, celf a chrefft, adeiladu ffau neu ble bynnag mae eu dychymyg yn eu cymryd. Mae’r sesiynau hyn bellach wedi’u harchebu’n llawn

Bydd y canolfannau ieuenctid ar draws y sir hefyd ar agor ar ddiwrnodau penodol er mwyn i bobl ifanc ymweld â nhw. Maen nhw’n ofod diogel i bobl ifanc gael mynediad, lle gallant gymryd rhan mewn gweithgareddau, cwrdd â ffrindiau newydd, gyda chefnogaeth Gweithwyr Ieuenctid cymwys a chofrestredig. Bydd Yr Attik, Trefynwy, ar agor ddydd Mawrth 21ain rhwng 3pm a 5pm, dydd Mercher 22ain rhwng 3pm ac 8pm a Dydd Gwener 24ain rhwng 3pm a 6pm. Bydd Y Caban, Y Fenni ar agor dydd Mawrth 21ain a dydd Mercher 22ain Chwefror, 3pm-8pm a dydd Gwener 24^ain, 3pm-6pm. Bydd Y Parth, Cil-y-coed ar agor ddydd Mawrth 21ain 2pm-8pm a bydd canolfan ieuenctid ‘The Pav’ yn Thornwell, Cas-gwent, ar agor ddydd Mawrth 21ain rhwng 2pm ac 8pm a Dydd Gwener 24ain Chwefror 2pm-7pm.

Mae manylion llawn am yr hyn sy’n digwydd dros hanner tymor i’w gweld yma: www.monlifeholidayactivities.co.uk/cy/activities-cymraeg/

Gwybodaeth Covid Rhwydwaith Mynediad Cefn Gwlad Sir Fynwy

“Arhoswch yn weithredol, arhoswch yn ddiogel.”

Dilynwch Ganllawiau Llywodraeth Cymru sy’n berthnasol i bawb sy’n byw neu’n teithio yng Nghymru.

Arhoswch gartref os oes gennych chi neu unrhyw un rydych chi’n byw gyda nhw Symptomau Coronafeirws, mae hyn yn cynnwys os yw Profi, Olrhain a Diogelu GIG Cymru wedi cysylltu â chi ac y dywedwyd wrthych am hunan-ynysu
Byddwch yn wyliadwrus o ran golchi dwylo a hylendid

Pa Safleoedd Cefn Gwlad a Hawliau Tramwy Cyhoeddus sydd ar agor?

Mae pob un o’n safleoedd cefn gwlad ar agor i’w defnyddio ac nid oes meysydd parcio ar gau ar hyn o bryd.

Mae pob llwybr sydd ar gau yn cael ei adolygu a bydd unrhyw ddiwygiadau’n ymddangos yma. Gellir dod o hyd i fanylion am gau llwybrau oherwydd llifogydd, pontydd peryglus ac ati yma.

Cyn ymweld

Gwnewch eich addewid i Gymru i ofalu am ein cymunedau lleol a gwarchod ein tirweddau.
Cynlluniwch o flaen llaw – gwiriwch beth sydd ar agor ac ar gau cyn i chi gychwyn. Paciwch hylif diheintio dwylo a mygydau wyneb.
Osgowch dorfeydd – Dewiswch le tawel ac os yw’n brysur ewch i gyrchfan wahanol.

Byddwch yn Gall o ran Antur

Tra byddwch chi yno

Os yw ein meysydd parcio yn llawn, neu’n brysur, dewch yn ôl dro arall a pheidiwch â pharcio ar ffyrdd mynediad neu ffyrdd cyfagos.
Peidiwch ag oedi mewn meysydd parcio, fel bod eraill yn gallu mynd a dod yn ddiogel.
Ewch â’ch sbwriel adref
Mae nifer o lwybrau troed a llwybrau ceffylau yn croesi gerddi preifat, ffermydd a thir fferm. Cofiwch gadw at y llwybrau a dilynwch y Cod Cefn Gwlad newydd.
Byddwch yn berchennog ci cyfrifol drwy ddilyn y Cod Cerdded Cŵn
Mwynhewch eich ymweliad, cael hwyl, gwnewch atgof

Pethau i’w gwneud

Darganfyddwch beth y gallwch ei wneud wrth Ymweld â Sir Fynwy.

Hefyd, i gael gwybodaeth am ble i gerdded, neu i roi gwybod am broblemau, defnyddiwch ein Map Mynediad Cefn Gwlad Mae’r Gwasanaeth Mynediad Cefn Gwlad yn derbyn nifer fawr o adroddiadau o ran problemau ar hyn o bryd. Nodwch os ydych yn adrodd am unrhyw beth, mae’n ddigon posib y bydd oedi cyn i chi dderbyn ymateb. Mae ein swyddfeydd yn Rhaglan a Neuadd y Sir o hyd ar gau i’r cyhoedd a bydd yn cymryd peth amser cyn y bydd yr holl weithgareddau gwirfoddoli yn cael eu hail-ddechrau.

Ymwelydd â chanolfan hamdden Cil-y-coed yn dychwelyd i ddiolch i’r rhai a helpodd i achub ei fywyd!

Dychwelodd ymwelydd i ganolfan hamdden Cil-y-Coed yn ddiweddar i ddiolch i staff y ganolfan am eu hymateb cyflym, pan ddioddefodd argyfwng meddygol allai fod yn angheuol yn gynharach yn y flwyddyn. Cafodd Alan Owen o Gaerfyrddin trawiad ar y galon tra roedd mewn Twrnamaint Pêl-droed Cerdded yn y ganolfan hamdden ar ddydd Sul 3^ydd Ebrill 2022.

Mae ymyrraeth uniongyrchol staff a chwaraewyr yn y digwyddiad yn cael ei gredydu am achub ei fywyd. Cafodd Alan Adfywio Cardio-pwlmonaidd a defnyddiwyd diffibriliwr, cyn i Alan gael ei gludo mewn awyren i Ysbyty’r Mynydd Bychan, Caerdydd, lle cafodd lawdriniaeth i gael diffibriliwr cardioverter wedi’i fewnblannu ac i osod stentiau.

Alan Owen gyda chydweithiwr MonLife. Helpodd eu gweithredoedd cyflym a'u hyfforddiant Adfywio Cardio-pwlmonaidd i achub ei fywyd ym mis Ebrill 2022 — **Alan Owen gyda chydweithiwr MonLife. Helpodd eu gweithredoedd cyflym a’u hyfforddiant Adfywio Cardio-pwlmonaidd i achub ei fywyd ym mis Ebrill 2022**

Yn ystod ymweliad ag Alan â chanolfan hamdden Cil-y-coed fis diwethaf, cyfarfu â Kirsty Burnett, Briden Whitbread a’r Swyddog Dyletswydd Justin Aylett, i ddiolch iddynt am eu gweithredoedd achub bywyd. Roedd holl staff y ganolfan hamdden wrth eu bodd yn gweld Alan yn edrych mor dda.

Mae gan holl ganolfannau hamdden MonLife ar draws Sir Fynwy hyfforddiant misol i bob Achubwr Bywyd o ran Adfywio Cardio-pwlmonaidd, a defnyddio’r peiriannau diffibriliwr, i sicrhau eu bod yn barod pe bai argyfwng meddygol yn digwydd

Y Cynghorydd Dywedodd Sara Burch, yr aelod cabinet sy’n gyfrifol am Gymunedau Cynhwysol a Gweithgar: “Rwyf mor falch o’n cydweithwyr yng nghanolfan hamdden Cil-y-coed am eu hymyrraeth gyflym, a hebddo gallai’r canlyniad fod wedi bod yn wahanol iawn. Mae wir yn dangos y pwysigrwydd o gael hyfforddiant o ran Adfywio Cardio-pwlmonaidd a’r defnydd o ddiffibrilwyr. Rwy’n falch iawn o weld Alan wedi gwella mor dda a diolch iddo am ei garedigrwydd wrth ddod yn ôl i ymweld â Kirsty, Briden a Justin, a gweddill y tîm yng Nghil-y-coed.”

Meddai Alan Owen: “Heb ymyrraeth gynnar y chwaraewyr a’r staff a wnaeth berfformio Adfywio Cardio-pwlmonaidd a gweinyddu tair sioc trwy’r diffibriliwr ar y safle, fyddwn i ddim yn fyw heddiw. Roedd yr hyfforddiant y gwnaeth y staff ymgymryd ag ef a’i roi ar waith ar y diwrnod hwnnw wedi cyfrannu at achub fy mywyd.”

Mae hyfforddiant Adfywio Cardio-pwlmonaidd yn gallu gwneud y gwahaniaeth rhwng bywyd a marwolaeth, a gall unrhyw un ei ddysgu. Mae gwefan Sefydliad Prydeinig y Galon yn cynnwys cyflwyniad defnyddiol i’r pethau sylfaenol: www.bhf.org.uk/how-you-can-help/how-to-save-a-life

Mae prosiectau Gwent gyfan yn dod yn ail yng Ngwobrau’r Sefydliad Tirwedd

Roedd Natur Wyllt Gwent a Thîm Partneriaeth Grid Gwyrdd Gwent wedi mynychu Gwobrau’r Sefydliad Tirwedd ar 24ain Tachwedd.

Roedd y tîm yn ail yn y ddau gategori lle’r oeddynt ar y rhestr fer, a hynny ymhlith nifer o geisiadau cenedlaethol a rhanbarthol. Y categori cyntaf oedd Ardderchowgrwydd mewn Cadwraeth a Gwella Bioamrywiaeth ar gyfer un o brosiectau Natur Wyllt a’r ail gategori oedd Partneriaeth a Chydweithredu a oedd yn cydnabod gwaith eithriadol a wnaed i’r tirwedd fel rhan o Bartneriaeth Grid Gwyrdd Gwent.

Gwobrau’r Sefydliad Tirwedd yw un o’r digwyddiadau mwyaf yn y diwydiant, sy’n dathlu pobl, lle a natur, a’r nifer o ffyrdd y gall prosiectau tirwedd eu cydgysylltu. Mae’n dathlu gofodau y gall pobl fod yn wirioneddol falch ohonynt, a bu cyfanswm o dros 200 o geisiadau eleni, gan gynnwys 53 gan gystadleuwyr rhyngwladol.

Mae Partneriaeth Grid Gwyrdd Gwent yn gydweithrediad rhanbarthol arloesol newydd sy’n ceisio gwella a datblygu “Seilwaith Gwyrdd”; term a ddefnyddir i ddisgrifio’r rhwydwaith o nodweddion naturiol a lled-naturiol a mannau gwyrdd, afonydd a llynnoedd sy’n plethu a chysylltu ein pentrefi, trefi a dinasoedd yn ogystal â helpu i gefnogi cyfleoedd am swyddi o fewn yr ardal. Mae gan Seilwaith Gwyrdd rôl hanfodol i’w chwarae wrth fynd i’r afael â natur, newid yn yr hinsawdd, iechyd ac argyfyngau economaidd.

Mae’r prosiect Natur Wyllt yn sefydlu gwaith rheoli mannau gwyrdd cydgysylltiedig i greu cynefinoedd pryfed peillio llawn blodau gwyllt ar draws ardaloedd awdurdodau lleol Gwent – Blaenau Gwent, Caerffili, Sir Fynwy, Casnewydd a Thorfaen – fel rhan o Bartneriaeth Grid Gwyrdd Gwent. Mae Natur Wyllt yn ceisio codi ymwybyddiaeth o bwysigrwydd peillwyr, y camau y gallwn i gyd eu cymryd i’w cefnogi, a sut y gall y rhain gael effaith gadarnhaol ar faterion pwysig eraill megis lleihau’r dirywiad mewn bywyd gwyllt a lleihau effeithiau newid yn yr hinsawdd.

Dywedodd y Cynghorydd Catrin Maby, Aelod Cabinet Cyngor Sir Fynwy dros Newid yn yr Hinsawdd a’r Amgylchedd,: “Rydym yn gyffrous iawn bod Partneriaeth Grid Gwyrdd Gwent a phrosiect Natur Wyllt wedi cyrraedd rhestr fer Gwobrau’r Sefydliad Tirwedd yn Llundain, gan gael y gydnabyddiaeth maen nhw’n ei haeddu ar raddfa genedlaethol. Mae’r ddau ddull yn hanfodol wrth ddiogelu a gwella ein tirweddau arbennig, datblygu seilwaith gwyrdd a helpu i fynd i’r afael â’r dirywiad mewn bioamrywiaeth a heriau newid yn yr hinsawdd. Rydym yn ffodus o allu gweithio gyda gweithwyr sydd mor broffesiynol ac mor ardderchog, yn ogystal â thirwedd mor syfrdanol.”

Cefnogir y prosiectau hyn gan Gronfa Amaethyddol Ewrop ar gyfer Datblygu Gwledig: Ewrop yn Buddsoddi mewn Ardaloedd Gwledig, ac fe’i darperir gan Grant Galluogi Adnoddau Naturiol a Lles Llywodraeth Cymru.

Os hoffech chi gael gwybod mwy am beth mae’r prosiectau hyn yn ei wneud, yna dilynwch y dolenni hyn:

Partneriaeth Grid Gwyrdd Gwent: Partneriaeth Grid Gwyrdd Gwent – MonLife

Natur Wyllt Natur Wyllt – Sir Fynwy

Astudiaeth achos: Datblygu llwybrau Teithio Llesol newydd yng Nghil-y-coed

Amcan:

Mae Cyngor Sir Fynwy yn mynd ati i wella’r rhwydwaith cerdded a beicio lleol o gwmpas dwyrain Cil-y-coed, Crug a Phorth Sgiwed i wneud teithio llesol yn fwy hygyrch, yn fwy pleserus ac yn fwy diogel i’r gymuned gyfan.

Gweithredu:

Datblygwyd dwy ran o lwybr rhyng-gysylltiedig: un drwy Barc Gwledig Castell Cil-y-coed (Llwybr Aml-ddefnyddwyr Cil-y-coed sy’n 1 cilomedr o hyd) ac un ar hyd hen reilffordd y Weinyddiaeth Amddiffyn, sydd bellach yn segur, o Borth Sgiwed i Grug, sy’n rhedeg ochr yn ochr â pharc gwledig y castell ac Ystâd Ddiwydiannol Pont Hafren (Cysylltiadau Cil-y-coed sydd bron yn 3 cilomedr o hyd).

Fel rhan o ddatblygu’r prosiect, cynhaliwyd ymgynghoriad gan randdeiliaid drwy gysylltu â dros 200 o bobl mewn sesiynau ymgysylltu byw, gweithio gyda disgyblion a staff o ddwy ysgol leol, sefydlu tudalen we prosiect yn gwahodd adborth, anfon llythyrau a phosteri yn lleol a chynnal cyfarfodydd rhanddeiliaid ar-lein.

Canlyniadau:

Dangosodd y canlyniadau gefnogaeth leol sylweddol i’r cynigion, gan arwain at rannu dros 800 o syniadau gyda ni i’w hystyried yn y dyluniad manwl.

Cynnydd presennol (fel ym mis Gorffennaf 2022):

Cam 1 Cysylltiadau Cil-y-coed (rhan ddeheuol, islaw parc gwledig y castell) – cafodd ystod eang o arolygon ac asesiadau eu cwblhau, mae’r hen reilffordd wedi’i chymryd i ffwrdd, yn gwneud cais am ganiatâd ar hyn o bryd, cyllid wedi’i sicrhau ar gyfer gwaith adeiladu erbyn mis Mawrth 2023 (yn amodol ar ganiatâd sydd ar waith).
Llwybr Aml-ddefnyddwyr Cil-y-coed a Chamau Cysylltiadau 2 a 3 – Mae arolygon tir ac ecolegol pellach ac asesiadau a datblygiadau dylunio ar y gweill, gan weithio hyd at wneud cais am bob caniatâd.

Astudiaeth achos: Partneriaeth Grid Gwyrdd Gwent

Amcan:

Mae Partneriaeth Grid Gwyrdd Gwent (PGGG) yn brosiect tair blynedd sy’n rhedeg o fis Mawrth 2020 i fis Mawrth 2023. Mae’r bartneriaeth yn cynnwys pum Awdurdod Lleol Gwent (Sir Fynwy, Blaenau Gwent, Caerffili, Casnewydd a Thorfaen), yn ogystal â Chyfoeth Naturiol Cymru, Forest Research ac Asiantaeth Ynni Hafren Gwy.

Nod y Bartneriaeth GGG yw gwella a datblygu seilwaith gwyrdd – term a ddefnyddir i ddisgrifio’r rhwydwaith o nodweddion naturiol a lled-naturiol, mannau gwyrdd, afonydd a llynnoedd sy’n cyd-fynd ac yn cysylltu pentrefi, trefi a dinasoedd – yn ogystal â darparu cyfleoedd gwaith gwyrdd yn yr ardal. Mae gan seilwaith gwyrdd rôl hanfodol i’w chwarae o ran mynd i’r afael â natur, newid yn yr hinsawdd ac argyfyngau iechyd.

Gweithredu:

Mae Partneriaeth GGG yn cyflawni ar draws pum ffrwd waith:

Ffrwd Waith 1: Strategaeth a Phartneriaeth Seilwaith Gwyrdd Rhanbarthol:

Mae’r PGGG yn dangos ffordd arloesol o gydweithio i gyflawni canlyniadau strategol a lleol i ddarparu dull rhanbarthol o ymdrin â Seilwaith Gwyrdd (SG) yng Ngwent.

Ffrwd Waith 2: Coridorau Gwyrdd Gwent

Bydd edrych ar faterion mynediad ar raddfa ranbarthol yn cefnogi arferion gorau ac yn cefnogi’r gwaith o gyflawni gweithiau’r tir yn lleol ac yn rhanbarthol. Mae pedwar ceidwad cefn gwlad dan hyfforddiant yn cael eu cyflogi gan y bartneriaeth i gyflawni gwelliannau mynediad ac ennill sgiliau a chymwysterau mewn rheoli cefn gwlad.

Ffrwd Waith 3: Astudiaeth i-Tree Eco

Mae i-Tree yn becyn meddalwedd sy’n cael ei ddefnyddio i fesur strwythur ac effeithiau amgylcheddol coed trefol. Gellir defnyddio’r data o’r arolygon hyn i helpu’r rhai sy’n gofalu am goed i wneud penderfyniadau rheoli gwybodus.

Ffrwd Waith 4: Prosiectau Gwyrdd Gwent

Yn y llif gwaith hwn mae gwelliannau seilwaith gwyrdd yn cael eu darparu ar draws y rhanbarth, gan gynnwys gwelliannau tirwedd, gweithredu rheolaeth sy’n gyfeillgar i beillwyr, plannu coed a gwelliannau mynediad.

Ffrwd Waith 5: Gwent sy’n Gyfeillgar i Beillwyr

Mae mannau gwyrdd yn cael eu rheoli yn y ffordd ‘Natur Wyllt’, gan adael i laswelltir mewn parciau ac ar hyd ymylon dyfu yn y gwanwyn a’r haf er mwyn creu dolydd a darparu cynefinoedd gwell i bryfed peillio, fel gwenyn a phili-palod yn ogystal ag amrywiaeth o fywyd gwyllt arall.

Canlyniadau:

Gellir gweld y gwaith llawr gwlad ar draws Gwent. Mae rhai gwelliannau sy’n cael eu gwneud yn Sir Fynwy’n cynnwys:

Plannu coed ar draws y sir
Rheoli glaswelltiroedd sy’n gyfeillgar i beillwyr
Ymgysylltu â chymunedau lleol

Bydd y tîm PGGG yn llawn gweithgareddau a digwyddiadau yn 2022, felly dilynwch ni ar Twitter @Gwentgreengrid am yr holl newyddion diweddaraf ac ail-drydarwch a rhannwch yn eang.

Cliciwch YMA am fwy o wybodaeth.

Astudiaeth achos: Rhaglen 60 MonLife yn Weithredol

Amcan:

Bu Rhaglen 60 MonLife yn Weithredol yn bosibl gydag arian gan Chwaraeon Cymru. Mae’r rhaglen yn ceisio annog gweithgarwch corfforol gydol oes i bobl 60 oed a mwy drwy gynnig cymorth iddynt ddod yn fwy egnïol yn gorfforol trwy ddosbarthiadau wyneb yn wyneb neu ar-lein.

Mae gan aelodau’r Rhaglen 60 MonLife yn Weithredol fynediad at:

• Ystafelloedd Ffitrwydd gyda rhaglenni 1 i 1 wedi’u teilwra / adolygiadau rhaglenni

• Dosbarthiadau Ffitrwydd Dynodedig (Fit4Life, Ymestyn a Ffyrfhau, Pilates, Ioga, Tai Chi, Dawns Fit4Life, Aml-chwaraeon Fit4Life; Pêl-rwyd cerdded Fit4Life; Ffitrwydd Dŵr; Rhedeg Dŵr; BARRE Rhithwir Les Mills, Balans Corff Rhithwir Les Mills, Sh’Bam Rhithwir Les Mills)

• Sesiynau nofio achlysurol

• Ystafelloedd Iechyd a Sawnas (Heblaw am Drefynwy).

Anogir yr aelodau i gysylltu eu gweithgarwch corfforol â’n App My Wellness trwy gyfrwng eu ffôn clyfar neu oriorau. Mae hyn yn creu dangosfwrdd ar-lein lle gellir monitro gweithgaredd trwy fynychu campfa/dosbarth, defnydd o ddosbarth rhithwir a gweithgaredd awyr agored megis chwaraeon, cerdded a beicio.

Nod tîm Datblygu Chwaraeon MonLife hefyd yw cysylltu aelodau o’r rhaglen â chlybiau cymunedol lleol fel hoci cerdded; bowlio; rygbi cyffwrdd a digwyddiadau Parkrun. Trwy helpu i greu’r llwybrau hyn i’r gymuned, mae’n darparu amrywiaeth ehangach o weithgareddau i’r aelodau gymryd rhan ynddynt. Mae hyn yn ei dro yn helpu’r aelodau i barhau â’u hiechyd, eu lles a’u mwynhad o weithgareddau corfforol fel rhan o’u ffordd o fyw bob dydd.

Mae’r Rhaglen 60 MonLife yn Weithredol hefyd yn agored i aelodau sy’n cwblhau’r Cynllun Atgyfeirio Ymarfer Corff Cenedlaethol (NERs) i’w helpu i’w cefnogi i weithgarwch ac iechyd corfforol gydol oes.

Gweithredu:

Ystafelloedd Ffitrwydd gyda Thaith Cwsmer 1:1 gyda rhaglenni wedi’u teilwra / adolygiadau rhaglenni

Dosbarthiadau Ffitrwydd Dynodedig (Fit4Life, Ymestyn a Ffyrfhau, Pilates, Ioga, Tai Chi, Dawns Fit4Life, Aml-chwaraeon Fit4Life; Pêl-rwyd cerdded Fit4Life; Ffitrwydd Dŵr; Rhedeg Dŵr; BARRE Rhithwir Les Mills, Balans Corff Rhithwir Les Mills, Sh’Bam Rhithwir Les Mills) Sesiynau Nofio Achlysurol

Ystafelloedd Iechyd a Sawnas (Heblaw am Drefynwy).

Rydym yn edrych yn barhaus i wella’r rhaglen i annog cyfranogiad drwy gyflwyno gweithgareddau amgen fel: Dawns, Pêl-rwyd Cerdded a Aml-chwaraeon.

Canlyniadau:

Bydd yr holl aelodau sy’n ymuno â’r Rhaglen 60 MonLife yn Weithredol yn cwblhau asesiad ffitrwydd ar wythnos 1 ac wythnos 8. Caiff hyn ei adrodd yn ôl i Chwaraeon Cymru i dynnu sylw at welliannau i’r grŵp iechyd a lles ar gyfer y grŵp oedran hwn.

Ers dechrau’r rhaglen ym mis Ebrill 2021:

Mae 157 o aelodau wedi cofrestru gyda ni.
Mae gan 140 o aelodau raglenni ar Ap MyWellness.
Mae 83% wedi aros am eu mis cyntaf yn y rhaglen.

“Ar ôl y saib hir oherwydd Covid Hir roedd yn dda cael mynd yn ôl i’r gampfa nid yn unig am resymau corfforol ond meddyliol hefyd. Mae gallu mynychu’r gampfa yn dda i’r meddwl gan ei fod yn rhoi ffocws i mi a rhywbeth i edrych ymlaen ato. Gellir torri ar draws y presenoldeb o hyd oherwydd dyddiau lle mae’r lefelau egni’n isel, ond mae’r gwelliant yn amlwg i mi, ac mae’r rhaglen bellach yn dechrau dychwelyd i’r arfer ac mae addasiadau wedi’u gwneud i gadw’r cynnydd.”
Active 60 Member

Astudiaeth achos: Seilwaith Gwyrdd drwy Adran 106

Amcan:

Datblygu a / neu wella cyfleusterau cymunedol a mannau agored amrywiol yn Sir Fynwy trwy gyllid Adran 106.

Gweithredu:

Gellir defnyddio cyllid a elwir yn Adran 106 (A106) i ddatblygu a / neu wella cyfleusterau cymunedol a mannau agored amrywiol. Sicrhawyd yr arian yma drwy gais rhwymedigaeth cynllunio, sef gweithred neu gytundeb sydd ynghlwm â’r tir sy’n destun caniatâd cynllunio. Defnyddir cyfraniadau a sicrhawyd drwy rwymedigaethau cynllunio i liniaru neu wneud yn iawn am effeithiau negyddol datblygiad. O ganlyniad, cynhaliodd tîm SG MonLife y prosiectau canlynol:

Prosiect Gwelliannau Coridor Cil-y-coed – Gyda’r nod o greu gwelliannau ar hyd ffordd Woodstock a Heol Casnewydd yng Nghil-y-coed.

Prosiect gwella SG Cil-y-coed – Gwelliannau Seilwaith Gwyrdd (SG) yn rhan ddwyreiniol tref Cil-y-coed fel rhan o brosiect Cysylltiadau Gwyrdd y Cyngor, a wnaed ar hyd detholiad o ffyrdd llwybr gwyrdd ac mewn parciau a mannau amwynder yng Nghil-y-coed sy’n ffurfio llwybrau Teithio Llesol pwysig drwy’r dref.

Prosiect Peillwyr Parc Gwledig Cil-y-coed – Gyda’r nod o gyflawni cynllun gwella glaswelltir a phlannu coed. Cyflawnodd y prosiect gynllun torri glaswellt i wneud y gorau o ddolydd blodau gwyllt ar y safle ac roedd yn cynnwys ‘gor-hadu’ rhai ardaloedd â hadau blodau gwyllt brodorol.

Prosiect Mannau Natur Cymunedol Trefynwy – Ategodd hyn cyllid Lleoedd Lleol ar gyfer Natur LlC i ddarparu cyfanswm o 11 o fannau gwyrdd sydd wedi’u gwella’n sylweddol. Bydd y cynllun hefyd yn arwain at leihau defnydd plaladdwyr ar draws yr ardal. Mae grwpiau diddordeb lleol wedi bod yn rhan o ddatblygiad y safle ac yn awyddus i ymgymryd â thyfu coed a bwyd unwaith y bydd y safleoedd wedi’u cwblhau.

Prosiect Gwella Coridorau Ffordd Gyswllt (Trefynwy) – Prosiect A106 wedi’i ariannu’n llawn sy’n darparu rhywogaethau a rheoli cynefinoedd a gwella er mwyn gwneud yn iawn am golli cynefin i hwyluso datblygiad gerllaw.

Canlyniadau

Prosiect Gwelliannau Coridor Cil-y-coed:

31 coeden, 40 coeden ffrwythau, 100 o lwyni cyfeillgar i wenyn, 4 planhigyn dringo, 1685 o blanhigion gwrychoedd brodorol, 8 sach o gennin Pedr, 20 hambwrdd o blanhigion plannu sy’n gyfeillgar i beillwyr.
100 awr wirfoddol (Cadwch Gil-y-coed yn Daclus, Cil-y-coed yn Ei Blodau, Cadwch Gymru’n Daclus, Gardd Gymunedol Castell Cil-y-coed, Ceidwaid Sustrans lleol, Ysgol Gyfun Cil-y-coed)

Prosiect gwella SG Cil-y-coed:

Prosiect Peillwyr Parc Gwledig Castell Cil-y-coed:

**Rheoli Tir Glas Parc Gwledig Cil-y-coed**

Prosiect Mannau Natur Cymunedol Trefynwy:

**Ffigwr 1: Mae plannu coed sylweddol wedi digwydd ar draws yr ardal gan gynnwys yng ngofod agored Hendre Close lle bydd meithrinfa goed hefyd wedi ei lleoli**

**Ffigwr 2: Mae planhigion peillio a hadau blodau gwyllt wedi ategu llwyni coed a phlanhigion blodau gwyllt i ddarparu lle mwy amrywiol gan gynnwys chwarae gwyllt**

11 safle wedi gwella ar gyfer peillwyr

9 safle ag arferion torri gwair gwell

11 ardal o blannu planhigion peillio

11 safle plannu coed

9 ardal o blannu perllan gymunedol

3 gwely tyfu bwyd cymunedol

1 meithrinfa goed

11 Lle i eistedd gwell

Prosiect Gwella Coridorau Ffordd Gyswllt (Trefynwy)

– 0.4 hectar o laswelltir/prysgwydd i gynnal a gwella rhywogaethau glaswelltir; Cefnogi cynefinoedd ar gyfer slorymod a phathewod.

– 1.3 hectar o goetir wedi’i reoli yn cefnogi amrywiaeth o rywogaethau o adar sy’n bridio

– Gosod a monitro 44 blwch pathew a 2 lloches ymlusgiaid. – Roedd y cynllun yn cynnwys y grŵp Building Bridges (pobl ifanc sydd ag anghenion ychwanegol) i wneud blychau pathew a chynnal chwiliadau cnau yn y coetir.

Astudiaethau achos : Merched yn Gryfach gyda’n giyldd

Amcan:

Datblygwyd Menywod Cryfach Gyda’i Gilydd i annog menywod i ymgysylltu â ffitrwydd a lles. Profodd sawl astudiaeth fod menywod yni lleihau ymarfer corff yn llawer amlach o’i gymharu â’u cymheiriaid gwrywaidd. Amlygwyd llawer o rwystrau megis; gofal plant, hyder, cyllid, amseroedd, disgwyliadau ac anhysbys. Cynlluniwyd Menywod Cryfach Gyda’i Gilydd i leihau’r rhwystr drwy ddarparu rhagflas cost isel o amrywiaeth o ddosbarthiadau ffitrwydd . Yn y pen draw, y prif amcan oedd creu system gymorth i fenywod ac felly creu cyfeillgarwch!

Gweithredu:

Cyflwynwyd rhaglen Menywod Cryfach Gyda’i Gilydd yn 2018 fel archeb bloc 8 wythnos ac ers hynny mae wedi gweld amrywiaeth eang o ddosbarthiadau gweithgareddau’n cael eu darparu i’r aelodau.

Yn 2018 cymerodd y grŵp ran mewn nifer o wahanol weithgareddau: gan gynnwys pwysau tegell, cylchedau, gwaith craidd a Thai Chi. Bob blwyddyn ers hynny, mae’r cynlluniau wedi parhau i ddilyn bloc 8 wythnos gyda phob wythnos yn cynnig gweithgaredd gwahanol. Bob blwyddyn, mae ein grwpiau wedi gweld amrywiaeth o wahanol oedrannau a chefndiroedd. Ar ddechrau pob rhaglen rydym yn dechrau gydag ymarferion cyflwyno, wrth i bawb ddechrau braidd yn dawel ac nid yw’r grŵp i gyd yn adnabod ei gilydd. Felly, mae’r grŵp yn cyflwyno’u hunain ac rydym yn gofyn am y rhesymau dros gymryd rhan. Y rhan fwyaf o’r achosion gwelsom fod yr aelodau am roi cynnig ar ffitrwydd ar ôl peidio â chadw’n heini am beth amser. Roedd eraill am gael ychydig o amser allan o fywyd teuluol / gwaith prysur ac er bod eraill yn dymuno colli pwysau.

Ar ôl hynny, rydym yn trafod cynllun y sesiynau gyda’r grwpiau, fel eu bod nhw’n gwybod am y sesiynau gwahanol y byddant yn cymryd rhan ynddynt bob wythnos. Roedd y cynllun diweddaraf yn cynnwys:

SESIWN 1: Cyflwyniad / ymarferion cyflwyno
SESIWN 2: Dosbarth Cylched
SESIWN 3: Tai Chi
SESIWN 4: Ymestyn a Ffyrfhau
SESIWN 5: Cyflwyniad i “O’r Soffa i 5 Cilomedr”
SESIWN 6: Ffitrwydd Bocsio
SESIWN 7: Sesiwn Meddwl Cadarnhaol
SESIWN 8: Adolygu

Y grym y tu ôl i bob sesiwn yw lles. O fewn y sesiynau hyn mae’r pwnc lles yn cael ei drafod yn aml wrth i ni edrych i agor deialog am sut mae ein meddyliau’n ymateb i ymarfer corff a phwysigrwydd cymryd amser allan mewn diwrnod prysur i ymlacio. Fel canlyniadau, trwy gydol y cwrs, gofynnwn i’r cyfranogwyr wneud rhywfaint o waith gyda’r tîm o ran fframwaith bywyd a rhoddwyd cyfnodolion diolchgarwch iddynt i’w defnyddio yn ystod yr wythnos i ysgrifennu’r hyn y maent yn ddiolchgar amdano bob dydd. Daeth pob sesiwn i ben hefyd ar fyfyrdod ystyriol i ddathlu dydd Llun ystyriol.

Canlyniadau:

Mae’r prosiect hwn wedi tyfu bob blwyddyn ers ei sefydlu yn 2018, gyda’r llynedd yn gweld cynnydd arbennig o fawr mewn aelodau i’r cynllun:

2018/19: Cyflwynwyd 15 o ferched i wahanol gyfleoedd ffitrwydd a chreu arferion newydd.

2019/20: Cyflwynwyd 17 o ferched i wahanol gyfleoedd ffitrwydd a chreu arferion newydd.

2020/21: Cymerodd 45 o fenywod ran yn y cynllun tra hefyd yn creu partneriaeth gyda Mind Sir Fynwy. Mae hyn wedi arwain at lawer o ddigwyddiadau a chyfeirio ar gyfer aelodau hen a newydd.

Dros y cyfnod hwn, mae’r aelodau wedi rhoi adborth yn aml, yn ymwneud â chreu cyfeillgarwch da a gwella iechyd a lles. Mae rhai hyd yn oed wedi mynd ymlaen i gymryd rhan yn y Parkrun lleol gyda’i gilydd tra bod eraill wedi dod yn aelodau ffitrwydd llawn, gan fynychu ioga a Pilates yn aml.

« Blaenorol 1 … 4 5 6 7 Nesaf »